İntihar oranları - dünya üzerinden en çok intihar edilen ülke

Toplumlar içinde bulunduklar kötü sosyal durumlardan anında etkilenir. Bireysel anlamda bu etkilenmeler travmayı doğurabilir. Bu davranış biçimi halk tarafından ve bağlı olduğu gruplar tarafından önlemez bir hal almaktadır. Sosyal çöküntülerin yanında ekonomik ve zihinsel çöküntülerde bazı olumsuzlukların anın da doğmasına neden olmaktadır.

Bu toplumsal karkagaşa içinde depresyona giren bireyler nazı dönemlerde intihara teşebbüs edebilir. Bunun sonucunda kişilerin bir çoğu yaşamını yitirirken bazıları ise uygulanan terapiler sonucunda eski olumlu olan sosyal yaşamına geri döner.

Bu sosyal yaşama dönemeyen ve hayatını kaybeden kişilerin sayısı dünyada her geçen gün artmaktadır. İntihar sayısı bazı toplumlarda tavan yaparken bazı toplumlarda ise sağduyu ve eğitimle çok az bir seviyeye indirilmiştir. Din ve eğitim kavramları bu noktada devreye girmektedir. Bu kavramlar kişilerin bu davranışları sergilememesine neden olan faktörlerdir.


Ülkemizde intihar istatistikleri yakın bir tarihte tutulmaya başlanmıştır. 1927-41 yılları arasında Nezahat Arkun tarafından İstanbul’daki intiharlar incelenmiş; daha sonra 1947-51 yılları arasında 9 ildeki intihar olayları İstanbul Üniversitesi Ceza Hukuk ve Krimioloji Enstitüsü tarafından kayıtlara geçirilmiştir. Bu çalışmalarda elde edilen veriler yetersizdir ve Türkiye genelini temsil edemezler. 

İntihar istatistiklerinin sistemli olarak Türkiye çapında tutulmaya başlanması ise 1975’den itibaren gerçekleşmiştir. Tablolar halinde yayınlanan bu veriler ise sadece velirli değişkenleri ele almakta; bundan dolayı da, ayrıntılı bir araştırma için kaynak teşkil edememektedir. 

Konumuz olan intihar yöntemlerinin, sadece cinsiyet, intihar nedeni ve okur-yazarlık gibi değişkenlerle ilişkisi incelenecektir. Bunun yanında, 1975-77 yılları arasında şehir ve köylerde seçilen intihar yöntemleri de kısaca ele alınacaktır. 

Ülkemizdeki intiharların yarıya yakın bir kısmı kendini asma suretiyle gerçekleştirilmektedir. Kimyevi madde kullanarak intihar etmek ikinci; silahla intihar etmek ise üçüncü sırada gelmektedir. 

1980 yılına kadar intiharlardan ateşli silahla intihar, 1981 yılından itibaren bir azalma göstermektedir. 1980 yılında sıkıyönetim ilan edilmesi ve ülke çapında silahların toplanması bunun başlıca nedenidir. Aynı yıllarda yüksekten atlayarak ve suya atarak intihar etme yöntemlerinde ise nisbi bir artış görülmektedir.

Asılarak intihar her iki cinsiyette de ilk sırada yer almaktadır. İkinci sırada ise, kadınlarda kimyasal maddeyle; erkeklerde silahla intihar gelmektedir. 

Hemen hemen bütün intihar nedenlerinde, erkeklerde kendini asma ve ateşli silahla; kadınlarda ise asma ve kimyasal maddeyle intihar etme ilk sıraları oluşturmaktadır. 

Okur-yazarlık durumuna göre; havagazıyla ve kimyevi maddeyle intiharlar, daha çok eğitim durumu yüksek olan kişilerde görülmektedir. Kendini yakarak ve araç altına atarak yapılan intiharlar ise, daha çok eğitim durumu düşük olan kişiler tarafından tercih edilmektedir. Diğer yöntemlerle okur-yazarlık arasında doğrusal bir ilişki görülememiştir. 

İntihar yöntemleriyle toplumsal yaşam arasındaki ilişkiyi incelemenin en geçerli yolu şehir ve köylerdeki intiharlarda kullanılan yöntemleri araştırmaktır.




Cinsiyetlerin şehir ve köydeki yöntemleri farklıdır. 

Kendini asarak intihar etmek, köyde yaşayan erkek ve kadınlarda, şehirde yaşayanlara göre, daha yaygındır. Köydeki kadınlarda % 58.2 ile en çok görülürken, şehirdeki kadınlarda % 38.7’e düşmektedir. 

Kimyasal madde kullanarak intihar etmek, kadınlarda daha çoktur. Özellikle şehirli kadınlarda bu oran % 35.7 ile en yüksek derecededir. Köylü erkeklerde ise % 11.8’e kadar düşmektedir. 

Yüksekten atlayarak intihar etmek, şehirde yaşayanlarda, köydekilere oranla, çok daha fazladır. Şehirlerde balkon, çatı ve pencerelerden atlama imkanı varken, köylerde böyle yüksek yerler bulma şansı daha azdır. Bu yönteme Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde pek rastlanmamaktadır. En çok Ege ve Marmara bölgelerinde görülmemektedir. 

Kendini suya atarak intihar etmek, kadınlarda daha çok görülmektedir. En yüksek oran köyde yaşayan kadınlardadır; en az ise köydeki erkeklerde görülür. Bu yöntem, deniz kıyısında ya da akarsu, göl gibi yerlerin civarında yaşayanlar tarafından daha çok uygulanmaktadır. 

Ateşli silah kullanarak intihar etmek, erkeklerde kadınlara oranla 3 kat daha fazla görülmektedir. Bu yöntem Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde daha çok tercih edilir. Çünkü buralarda silah temin etmek daha kolaydır. Örneğin; adeta bir silah fabrikası gibi, geçmişte hemen her evde silah yapılabilen Rize’de intiharların tamanına yakın bir kısmı bu yöntemle gerçekleştirilmiştir. 

Kendini yakarak intihar etmek, ülkemizde az rastlanmasına rağmen, köylere oranla şehirlerde daha yüksektir. Benzer şekilde, havagazı ve tüpgazla, kesici aletle, tren veya bir motorlu araç altına atlayarak yapılan intiharlar da az görülmelerine rağmen, daha çok şehirdeki intihar yöntemi olarak dikkati çekmektedir. 

Özellikle şehirlerdeki intihar yöntemlerin oranı ülkemizde kullanılan yöntemleri temsil edecek niceliktedir. 

Dünya üzerinde en çok intiharın olduğu ülke ise Litvanya’dır. Ülkede her 100000 kişiden yaklaşık 20 si intihardan ölmektedir. Yani ülkede trafik kazasından ölen kişi sayısı intihar eden kişi sayısından daha azdır. Bu oranın birbirine yakın olduğu başka bir ülke yoktur.