Aile planlaması - Türkiyede nüfus politikaları

Türkiye nüfus politikaları yönünden iki önemli aşama geçirmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarından 1965’e kadar pronatalist politika izlenirken bu tarihten donra antenatalist döneme geçilmiştir.
Aile planlamasında önemli bir kilometre taşı da 1983’de çıkarılan yasadır. Bu yasa ile isteğe bağlı düşükler ile gönüllü cerrahi sterilizasyon yasallaşmış, ebelerin RİA uygulamalarına ve pratisyen hekimlerin menstrual regulasyon yöntemi ile gegeliklerin sonlandırılmasına izin verilmiştir.
Aile planlaması hizmetleri büyük oranda sağlık ocakları ,Ana çocuk sağlığı ve Aile planlaması merkezleri aracılığı ile Sağlık bakanlığı tarafından sunulmaktadır. Devlet hastanelerinde de Aile planlaması hizmetleri verilmekte, ayrıca bu kurumlarda cerrahi sterilzasyon yöntemleri ve küretaj yapılmaktadır. Sağlık bakanlığı dışında , SSK gibi diğer kamu kurumları da aile planlaması hizmeti vermektedir. Buna rağmen çiftlerin önemli bir bölümü hala geleneksel, güvenilirliği düşük ve hatta sakıncalı yollarla doğum kontrol yöntemleri uygulamaya çalışmaktadır. Bu duruma neden olan faktörlerin arasında yöntemler hakkında bilgi sahibi olunmaması önemli bir yer tutmaktadır.
Bu araştırmada amaç, Evka 4 Sağlık ocağı bölgesinde 15-49 yaş arası kadınların aile planlaması yöntemleri konusundaki bilgi düzeyini incelemek ve bilgi düzeyi ile yaş, eğitim durumu,ekonomik durumu, çocuk sayısı, etkin veya etkin olmayan yöntem kullanımı arasındaki ilişkileri incelemektir.
Gereç Ve Yöntem

Kesitsel tanımlayıcı tipte yapılan bu çalışma 29-5-2001 ile 4-6-2001 tarihleri arasında Evka 4 Sağlık ocağına gelen 15-49 yaş arası kadınlar arasında Aile planlaması ve yöntemleri konusundaki bilgi düzeyleri ve uygulama tercihlerinin değerlendirilmesi amacı ile gerçekleştirildi. Çalışma 165 kadın üzerinde yapıldı.22 kapalı uçlu soru ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak yapıldı. Anket formunda ,kadınlara bildiği aile planlaması yöntemleri, yöntemi nereden öğrendiği , uyguladığı yöntemler, eğitim düzeyi , çocuk sayısı , ekonomik durumu, sağlık ocağında verilen Aile Planlaması hizmetleri konusundaki bilgileri sorulmuştur. Anketimizde 12,17,18,20,21,22. sorular bilgi soruları olarak kabul edildi ve 6 sorudan en az 4 tanesini bilenler bilgi bakımından yeterli olarak değerlendirildi. 12. soruda en az bir etkin yöntemin bilinmesi doğru olarak kabul edildi. Veriler elde kodlama ve çeteleme yöntemi ile değerlendirilmiştir.