İtalya'nın tarihi - Fiziki ve Coğrafi özellikleri - Siyasi ve sosyal hayat

İtalya

Resmi Adı : İtalya Cumhuriyeti
Başkenti ve Nüfusu : Roma (
Toplam Yüzölçümü : 301.268 km2
Toplam Nüfus : 57.580.000
Resmi Dili : İtalyanca
Dini : %85 Katolik, %13 Protestan, %2 Musevi
Yönetim Biçimi : Cumhuriyet
Para Birimi : Liret
Bağımsızlık : M.Ö. 595’dır.
Devlet Başkanı : Cumhurbaşkanı
Hükümet Başkanı : Başbakan

FİZİKİ COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ : Toscano, Umbria
Başlıca Ovaları : Ligurya, Lazio (Lazyo), Roma, Napoli, Po, Compania ovalarıdır.
Başlıca Dağları : Apenin Dağları, Alp Dağları, Greco Rosa
Başlıca Yanardağları : Vezüv, Etna, Stromboli, Ponci
Başlıca Adaları : Sicilya, Sardinya, Lipari Adaları, Elba, Argentario, Piombino, Vulcano, Egodi, Kapri
Başlıca Körfezleri : Toronto, Venedik, Cenova, Napoli
Başlıca Akarsuları : Po, Tiber, Arno, Adige, Piave’dir.
Başlıca Gölleri : Garda, Maggiore, Como, Lugano, Trasimeno, Bolsena gölleridir.
Ülkenin En Yüksek Noktası: Grand Parodiso (4061 m.)
 
NÜFUS ÖZELLİKLERİ
Toplam Nüfusu : 57.580.000
2010 yılı tahmini nüfus : 57.780.000
Aritmetik Nüfus Yoğunluğu : 190 km2
Ortalama Yıllık Doğum Oranı : % 8,6 (1995)
Ortalama Yıllık Ölüm Oranı : % 9,3 (1995)
Ortalama Yıllık Doğal Nüfus Artışı: % 0,4 (1995)
Ortalama Yaşam Süresi : Erkek 77 yıl, kadınlar 82 yıl
Çocuk Ölüm Oranı : %9
Kentsel Nüfus Oranı : %65
Kırsal Nüfus Oranı : %35
Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı:
0-14 Yaş : % 17,8
15-60 Yaş : % 62,8
60 yaş ve üstü : % 19,4
Nüfusun İstihdam Yapısı : Tarım %18, Sanayi %36, Hizmetler %46
Ülkenin Önemli Kentleri : Roma, Milano, Napoli, Bari, Torino, Cenova, Palermo, Floransa, Bologna, Venedik, Catania, Triyeste, Messina
 
EKONOMİK ÖZELLİKLER

GSYİH : 1.151.600 Milyon dolar,
Kişi Başına GSYİH : 242377 Milyon dolar
TOPLAM DEMİR YOLU UZUNLUĞU
Toplam karayolu uzunluğu :1000 000 KM
Başlıca Maden Ve Enerji Ürünleri : Kükürt, Cıva, Çinko, Demir, Magnezyum, Mermer
Yetiştirilen Başlıca Tarım Ürünleri : Üzüm, Zeytin, Turuncgil, Çeltik üretimi, Şarap ve Zeytinyağı
Gelişmiş Başlıca Sanayi Kolları : Dokuma, Kimya, Makine, Motorlu Araçlar, Petrol İşleme ve Gıda alanlarıdır.
Başlıca İhraç Ürünleri : Makine tevsiye edilmiş petro-kimya ürünleri, pamuklu suni dokumalar, otomobiller, ayakkabı, daktilo makinaları, zeytinyağı ve zeytin’ dir.
Başlıca İthal Ürünleri : Pamuk, Ham Petrol, Yün, Demirli maden, Madenler, Buğday’ dır.
Ticaret Yaptığı Başlıca Ülkeler : Fransa, Almanya, Hollanda, Yunanistan, İspanya, Kazakistan, Rusya, Mısır
Ülkenin En Önemli Limanları : Cenova, Triyeste, Toronto, Napoli, Venedik’tir.
Ülkeye Gelen Turist Sayısı ve Geliri : 1996 yılında 36 milyon turist gelerek İtalya, turist sayısı bakımından dünyada 3. olmuştur.

İTALYA COĞRAFYASI
Fiziki Coğrafya Özellikleri:

İtalya, Orta Avrupa’ nın güneyinde, Akdeniz’e bir çizme biçiminde uzanan bir yarım adanın üzerinde bir ülkedir. Kuzeyde bir yay çizen Alp Dağları İtalya ile Fransa, İsviçre, Avusturya ve Yugoslavya arasındaki doğal sınırı oluşturur. İtalya doğuda Yugoslavya, Arnavutluk ve Yunanistan’ dan Adriya Denizi ile, güneybatısına düşen Tunus’ tan Akdeniz’ le ayrılır.
Yüzölçümü 301.268 km2 ve nüfusu 57 milyon olan İtalya yönetimsel olarak 11 bölgeye bölünmüştür ve ayrıca Akdeniz’ deki Sardinya, Sicilya, Elbo ve küçük ada da İtalya’ ya bağlıdır.
İtalya dağlık bir ülkedir. Apenin Dağları ülkeyi boydan boya geçerek Sicilya Adası’ nın batısında sona erer. Alpler doğu-batı doğrultusunda uzanan bir dizi sıradağdan oluşur. Ülkenin en yüksek noktası 4061 m ile Grand Parodiso’ dur. Ülkede çok sayıda sönmüş yanardağ vardır. Pompei’ nin yıkımına neden olan Vezüv bunların en ünlüsüdür. Sicilya Adasın’ daki Etna ise hala etkinliğini sürdürmektedir.
Ovalık alanlar ülkenin yaklaşık dörtte birini kaplar. Kuzeyde, Alpler ve Apeninler’ in etekleri arasında uzanan Po Ovası ülkenin en geniş ve en verimli ovasıdır. Öteki ovalık alanlar çoğunlukla kıyılarda görülür. İtalya’ da akarsular genellikle kısadır. En önemli akarsuyu Po’ dur. 673 km uzunluğunda olan Po nehri Alpler’ den doğar. Tiber ve Arno önemli diğer akarsularıdır. Ülkenin güzellikleri ile ünlü birço göl vardır. Bunlardan Maggiore, Cono, Garda, Lugano en önemlileridir. Doğuda Adriye denizi, batıda Tire denizi, güneyde ise Akdeniz ile çevrilidir.
Ülkenin bununla beraber 4 ana körfezi vardır. Venedik, Toronto, Cenova, Napolidir. Apenin yarımadası üzerinde bulunan İtalya, Sardinya ve Sicilya ile birlikte 200 kadar adadan oluşmaktadır.
İtalya, coğrafi özellikleri kadar, sosyo-ekonomik yapısı bakımından Kuzey İtalya, Yarımada İtalya, Adalar olmak üzere üç bölgeye ayrılır.
KUZEY İTALYA: Po ovası ile kuzeyde bir yay uzanan Alp dağları ve önündeki dağ eteği olan Piemon ( Piyemon ) adlı eğimli düzlükten oluşur. Burası ülkenin nüfus ve ekonomik faaliyetler bakımından en yoğun bölgesidir.
YARIMADA İTALYA: Çizmeyi andıran şekli ile Akdeniz’ in ortasında Afrika’ ya doğru uzanan kesim, Yarımada İtalya’ sıdır. Ortada Apeninler, doğuda ve batıda kıyı ovalar ile dikkati çeken bu bölüm, nüfus ve ekonomik etkinlikler bakımından birkaç merkez dışında, pek faal değildir.
ADALAR İTALYASI: Akdeniz’ in en büyük adası olan Sicilya ve Sardinya ile sayısı 200’ ü bulan irili ufaklı adalardan oluşur. Bunlar içinde Sicilya, yarımadadan Messina Boğazı ile ayrılır. Bu ada dağlık ve volkanik yapısı ile diğer adalardan farklı bir özelliktedir. Adada bulunan Etna yanardağı halen faaldir. Ayrıca Napoli körfezi açıklarındaki Kopri adası, turist bakımından büyük önem taşır.
İklim Özellikleri
İtalya’ da Akdeniz iklimi hüküm sürer. Ama yüzey şekilleri, enlem farklılıkları (İtalya 470 ile 360 K enlemleri arasında yayılır), denizden çok ya da az uzak olma, iklimde farklılıklar yaratmaktadır. Kuzey İtalya’da oldukça sert iklimlere rastlanır. Alp dağları, ülkeyi bir taraftan kuzeyden gelen soğuk hava kütlelerine karşı korurken; diğer taraftan deniz etkisinin iç kısımlara doğru ilerlemesi engeller. Bundan dolayı Alp eteklerinde ve Po ovasında karasal ilklim egemendir. Bunun sonucunda; kışlar soğuk ve sisli geçer, yazın ise boğucu nemli sıcaklıklar olur. Bu bölgede yağmurlar süreklidir ve en çok yağış ilk baharda düşer. Akdeniz ikliminin yazları sıcak ve kurak, kışları yumuşak,bol güneşli düzensiz yağışlı iklimi ancak Apenin’lerde ortaya çıkar. Akdeniz iklimi güneye doğru etkisini arttırır. Ve daha Sicilya’ da Afrika’ ya da ulaşacağı özellikleri kazanır. Bölgesine bir iklim karşısında bitki örtüsü, yaşama savaşı vermektedir. Egemen iklim tipine en iyi ayarlanan bitki türleri, zeytin,pırnal meşesi, fıstık camı gibi ağaçlardır. Alp’lerde güzel ormanlar (yayvan yaprak’ lı yada kozalaklı); yamaçlarda basamak basamak uzanır; oysa iyice güney’ de ancak cüce palmiyeler yaşayabilmektedir.
İtalya zengin bir bitki örtüsüne sahip değildir. Akdeniz iklimine sahip olduğu için bitkiler uzun süren kuru ve sıcak yazlara dayanabilen türdendir. Ormanlar ülke topraklarına %21’ini kaplar. Ormanlarda çoğunlukla meşe, akgürgen ve kestane ağaçları bulunur. Ekilemeyen topraklar kuraklığa dayanaklı kaba otlar ve makilerde kaplıdır. Alçak kesimlerde kozalaklılar türüne ait ağaçlarla kaplı ormanlar bulunur. Bunların ait kısmının ise yaprak döken ağaçlar meydana getirir.
İtalya halkının avcılığa çok meraklı olması sebebiyle yabani hayvanların sayısı azalmıştır. Günümüzde Alplerde yaşayan dağ keçisi, kurt ve geyik gibi yabani hayvanlar bulunmaktadır.

NÜFUS COĞRAFYASI
İtalya nüfus bakımından AET’ nin ikinci büyük ülkesidir. Nüfusu hızla artan aşırı kalabalık bir ülke olarak ün yapmıştır. Bu eskiden doğruydu; ancak 60’ lı yıllardan başlayarak nüfustaki artış azaldı ve göç hareketleri değişim gösterdi. Gerçekten de doğal nüfus artışı çok yavaşladı. Yüzyıldan beri ölüm oranı düzenli olarak gerileyerek yılda %30’ dan, 1995 yılında %9,3 düştü (özellikle çocuk ölümlerinde iyice belirginleşti. %23’ den 1995’ te %9’ a). Ama aynı zamanda doğum oranları da azaldı; uzun süre yıllık oran %30’ un üstünde kaldıktan sonra, sanayileşmiş ülkelerin ortalamasına (1995’ te %8,6) yaklaştı. Ülkenin kuzeyiyle, daha yüksek bir doğurganlık oranını koruyan güneyi arasında bir karşıtlık bulunuyor. Bu değişiklikler giderek nüfusun yaşlanmasına yol açtı. 60 yaşını aşanlar ülke nüfusunun %19,4’ ünü, 15 yaşından küçükler %17,8’ ini oluşturmaktadır. İtalya nüfusu önemli göç akımlarıyla da karşılaştı. Ülke, uzun yıllar gerçek bir iş deposu oldu. Ama artık değil. Uluslar arası göçlerde de genel bir azalma görülmektedir. İtalyan Birliğinin kurulmasıyla I. Dünya savaşı arasında milyonlarca italyan ülkeyi terk etti. Faşizmin frenlediği göç, savaştan sonra yeniden başladı (1946 ile 1978 arasında 3 milyon kişi göç etti). Ama göçler, daha çok Avrupa ülkelerine yönelikti. Ancak 1975’ ten bu yana, yurda dönenlerin sayısı, göç edenlerin sayısını aşmaya başladı ve bu durumda birçok sorun çıkarmaktan geri kalmadı. İtalya’ nın göç ülkesi olarak oynadığı rol yeni bir olgudur. İtalya, öteki Avrupa ülkeleri gibi, geri kalmış ülkelerden gelen ve az niteliklerde çalışan göçmenlerin giderek artan göçmen akımına kucak açmaya başladı.  
Aslında nüfus coğrafyasının günümüzdeki en büyük özelliği, iç göçlerin bolluğudur. 1945’ ten başlayarak güneyden kuzeye, kırsal kesimden kentlere doğru, kitlesel bir akın oldu. İşsiz köylüler, güneydeki kırsal kesimden başlayarak Roma’ ya, Floransa-Proto-Livorno (Toscano’ da) kümesine, daha çok da, kuzeydeki kentlere, özellikle “sanayi üçgeni” Milano-Torino-Cenova’ ya doğru gittiler. Sonuçta, güçlü bir kentleşme patlaması gerçekleşti. 20 yılda yaklaşık 5 milyon İtalyan toprağı bırakarak kentli oldu. İtalyanların %65’ i kentlerde yaşamaktadır (toplam 528 kentsel yığın yerleşmesi). Kent geleneği ve siyasal birliğin yakın zamanda gerçekleşmesi, kuşkusuz kent hiyerarşisinin, örneğin Fransa’ da kinden daha dengeli olmasını açıklar. Güçlü bölgesel merkezlerin (Torino, Bologna, Floransa vb.) sergilediği İtalya topraklarında ulusal düzeydeki işlevler iki büyük kent arasında bölüşülür. Siyasal başkent Roma ve iktisadı merkez Milano. Kentsel sistem, etkin, canlı, çoğunlukla bir mimarlık ve tarih kalıntılarıyla donanmış, çok sayıda küçük kentle tamamlanır. Kentleşmenin artması nedeniyle, bütün bu kentler donanım ve konut yapımı zorunluluğuyla karşılaşmışlardır.

EKONOMİK COĞRAFYA
Tarımsal üretimin değeri, GSM’ nın 6 ya da 7’ sini aşmaz. Bu durum, kısmen arkaik iktisadi bir yapıların bir sonucudur; parçalanmış ve çok küçük tarım işletmeleri (ortalama yüzeyi ancak 7 ha), toprakların eşitlikten uzak dağılımı. 1950’ de yapılan tarım reformu, sınırlı ve eksik kaldı. Ama kırsal bölgeler yine de değişikliğe upradı; makineleşme, gübre kullanımı arttı, besin sanayisiyle olan bağlar sıkılaştı. Buna karşın, tarım eskisi gibi açıkvermeyi sürdürdü ve kırsal bölgelerden nüfus gücü sürdü. Bunun yanı sıra kültür sistemleri değişti. Tahıl ürünleri en önemli kültürler olarak kaldığı gibi bunların verimleri de arttı. Buğday (8 ila 10 Mt) heryede ekilen bir tahıldır; pirinç (1,25 Mt) piemonte ve Lombardia’ da yetişir; gerçek bir yayılma gösteren tek tahıl, hayvan yemi olarak kullanılan melez mısırdır (6,5 Mt). İtalyan bağcılığı dünya birinciliğini Fransa’ nın elinden aldı, belli bir türde uzmanlaşmış bağların sayısı çoğaldı ve üretilen “chianti” gibi orta kalitenin iyisi şaraplar (60 Mhl) Fransa ile sıkı bir rekabete girdi.
Ligurio’da ve güneyde toplanmış zeytincilik açıkça geriledi. Meyve sebze yetiştiren alanlar genişledi. Elma, armut, şeftali, Emilia, Veneto ve Compania’ da bol miktarda yetiştirilmeye başlandı. Sicilya turunçgil bölgesidir (2,7 Mt kadar ). Sebze konusunda güney İtalya üstün durumdadır, çok çeşitli sebzeler üretilir. Bunlar arasında biber ve patlıcan (Compania), soğan (Emilia, Compania) ve daha çok da domates (Emilia, Compania) üretimi ön planda yer tutar. Liguria’ nın çiçekleri, Veneto’ nun sanayi ürünleri tarımı (şeker pancarı ve yağlı bitkiler) dar alanları kaplar.
İtalya hiçbir zaman büyük bir hayvan yetiştirici ülke olamamıştır ve şimdi de dışarıdan geniş çapta et almayı sürdürmektedir. Yem üretimi, büyük bir sürüyü beşlemek için yetersizdir. Büyükbaş hayvancılığın (8,7 milyon baş) 2/3 si kuzey İtalya’ da yapılır. Süt ve ete dönük hayvancılıktır bu ve iyi nitelikli bir peynir üretimine hammadde sağlar. Küçükbaş hayvancılık ise (12,8 milyon baş) güneyde, özellikle Sardinya’ da toplanmıştır (toplam miktarının %72’ si). En önemlisi, kümes hayvancılığıyla domuz (9,3 milyon baş) üreticiliği, şarküteri kesimine bağlı sınai bir hayvancılık olup en başta Emilia-Romagna bölgesinde yapılır. İtalya, aynı zamanda kereste dışalımcısıdır, çünkü ulusal ormanlar çok yoksullaşmışlardır. Balıkçılık, daha çok kırsal yaşama bağlı bir etkinliktir. Kıyı boylarının uzunluğuna karşın, balıkçılık ulusal ekonomide az bir ağırlık taşır, çünkü Akdeniz fazla balıklı bir deniz değildir. Av miktarı hiçbir zaman yılda 400 bin t’ nı aşmaz ve bunun yarısı Adriya denizinden elde edilir. Bazı deniz ürünleri yetiştiriciliğine de rastlanır (Napoli, Toronto). Balıkçılık, ulusal gereksinimikarşılamaktan uzaktır.
Maden yatakları, çeşitli ama küçük ve dağınıktır (demir,kurşun, çinko, civa, linyit, kükürt); kömür yatakları hemen hemen tükenmiştir; buna karşılık ülke, hidrokarbonlar ve hidrolik güç bakımından biraz daha zengindir. Nihayet İtalya, ormanların yok edilmesi sonucu torak kaymalarının felaketlere yol açan depremlerin sürekli tehdidi altındadır; öte yandan çevre kirliliği de son yıllarda yeni bir felaket olarak çıkmaktadır.
1960 ile 1990 arasında İtalya sanayisi varlıklarını ve gücünü bir oranda arttırdı ve böylece ülke, batı dünyasının kayda değer bir sanayi gücü durumuna geldi. GSMH’ nın %38,5’ lik bir bölümü sanayi kesiminden elde edilmektedir. Geniş biir kamu kesimi, büyük özel şirketlerve sayısız küçük ve orta işletmenin yanyana gelmesinden oluşan üretim sistemi, çok özgün bir niteliklidir.
Bu durum, milli sanayi sistemine esneklik ve etkinlik kazandırır. Kamu kesiminin temel özelliği, ulusallaştırılmış olan bir kesimden (elektrik) başta bir de İRİ (İstituto perla Ricostruzione İndustriale), ENİ (Ente Nazionale İdrocarburi) gibi, özel işletmeler biçiminde yönetilen ve birçok şirketi denetimi altında bulunduran güçlü kamu kuruluşlarını içermesidir. Özel kapitalizm, Prelli, Olivetti, Fiat gibi bazı büyük firmalara temsil edilir. Bu büyük birimlerin altında, gayet dinamik orta işletmeler yer alır ki, bunların arasında olağanüstü başarılı olanlar vardır: Prato’ daki yünlü dokuma fabrikaları, Brescia’ daki demir-çelik sanayisi, elektrikli ev eşyası üreticisi. Ayrıca, yaşamını türlü çarelere (kaçak işçi çalıştırma, vergi kaçırma, faturasız mal satma) başvurarak sürdüren bir “yer altı” iktisadi kesimi de vardır. Özellikle tüketim dallarında etkinlik gösteren bu kesim, doğal olarak ucuz bir iş gücü kullanarak “resmi” üretim mallarına karşı dış piyasalarda “vahşice” bir rekabet yürütülmektedir. Bu durum, en çok tekstil ve deri işçiliği dalları için söz konusudur.
Bu geniş bütün, 8 milyonu aşkın ücretliyi kapsar. En başta makine ve kimya sanayileri gelmek üzere, bütün sanayi dalları burada temsil edilir. Ham maddesi az dan İtalya, bunu dışardan satın almak zorundadır. Enerji alanında, ülke son derece bağımlıdır. Küçük kömür yatakları tükenmiş durumdadır. Sudan elde edilen elektrik (elektrik üretiminin %21’i jeotermik enerji (%2,5)ve nükleer enerji (% 6,6), hidrokarbürlerin yerini tutmaktadır. İtalya, Po ovası, Adriya denizi’nde, sicilya’da (gela, Regusa petrolü) topraklarında metan (17 Milyar m3) ve petrol (yaklaşık 4,8 Mt) çıkarır. Buna karşın, petrol faturası çok ağırdır (dışalım 78Mt). İtalyan demir-çelik sanayisi de hammadde dış alımına dayanır. Büyük merkezler Cenova, Piambino, Napoli, Toronto ve Terni’ dir. Demir dışı madenler Porto, Marghere (aliminyum), Mori, Bolzano, Brescia’da işlenir. Makine alanında, egemen dal mekanik inşaattır.
Kimya sanayisinde hidrokarbonların arıtılması en başta gelir. Bu konuda, İtalya Avrupa’ da 1. sırada yer alır. Hafif kimya sanayisi, güçlü bir yapay ve sentetik elyaf kesimine sahiptir. Tekstil sanayileri günümüzde gerilemektedir: pamuk işçiliği Milano dolaylarında, yün işçiliği Biello, Prato’ da varlığını sürdürmektedir. Buna karşılık, giysi ve ayakkabı yapımı tam bir gelişme içindedir. Her alanda kuzey, güneye oranla üstün durumdadır.

TİCARET VE ULAŞIM

Dış ticaret tablosu İtalyan ekonomisinin eğilimlerini yansıtır. Pamuk, hampetrol, yün, demirli madenler gibi hammaddeler ithalatın %50’ ye yakın kısmını meydana getirir. İhracatın %40-42’ sini ise makine tesviye edilmiş petro-kimya ürünleri, pamuklu sun’i dokumalar ve otomobillerden meydana gelir. Yani hammadde olarak alınır işlenir, mamul hale getirilir ve satılır. İtalya’ nın ihraç ettiği diğer mallar ayakkabı, daktilo makinaları, zeytinyağı ve zeytindir. İthal ettiği malları ise başta petrol olmak üzere madenler, buğday ve ettir. İtalyan deniz filosu, dünyanın en büyük filolarından biridir. İtalyan ticareti ile denizyolu taşımacılığı arasında sıkı bir bağ mevcuttur. İtalyan ödemeler dengesindeki açık, turizm sektörü sayesinde kapatılmaktadır. Turizm sektörü çok gelişmiştir. Birçok turistik tesise sahip olan İtalya, tarih ve kültür eserleri bakımından zengindir. Tarih boyunca birçok gelişme ve yeniliklere sahip olan İtalya, turistlar için cazip bir ülkedir. Bir AET üyesi olarak ticaretin büyük kısmını AET üyesi olan ülkelerle, ABD ve Suudi Arabistan ile yapar.
Ülkede kuzey-güney doğrultusunda dört ana hattan oluşan, gelişkin bir demiryolu ağı vardır. Kuzeydeki demiryolu ağının merkezi Milano’ dur. Bunlar Torino, Roma, Milano-Napoli, Brenner-Roma ve Tarvisio-Lecce hatlarıdır.
Palermo ve Sicilya’ ya feribot seferli vardır. Doğu-batı doğrultusunda uzanan demiryolu ağıda, Torino-Triyeste, Ancano-Roma ve Napoli-Foggia arasındadır. Demiryollarının çoğunda elektrikli trenler işler.
İtalya’ da karayolları karmaşık bir sistem oluşturur. Autostrade denen modern otoyolların uzunluğu 300 bin km’ yi geçer. Yarım adayı boydan boya geçen ana otoyol Bologna, Floransa ve Roma yoluyla Milano’ yu Napoli’ ye bağlar.
İtalya’ nın Türkiye olan ticari, kültürel ve siyasi ilişkileri gelişmiş düzeydedir. Türkiye’ den pamuk ipliği, ham demir ve konfeksiyon ürünleri alır. Bu ülkeye satılan malların ihracatımız içindeki payı %5 civarındadır. Türkiye’ ye kimyasal ürünler, çeşitli makineler, optik aletler satar. İthalatımızın %8’ i bu ülkeye yapılır.


Kaynaklar:
1- ÜLKELER COĞRAFYASI
• Prof. Dr. Selami GÖZENÇ
• Celal AYDIN
2- ÜLKELER COĞRAFYASI
• Hakan ÇELİK
• Ali MERCAN
• Kamil ÜNEL
• Yusuf YÜRÜK
3- BÜYÜK LAROUSSE ANSİKLOPEDİSİ
4- REHBER ANSİKLOPEDİSİ
5- TEMEL BRİTANNİCA ANSİKLOPEDİSİ
6- THEMA LAROUSSE ANSİKLOPEDİSİ