Balkanlar'daki Osmanlı Devleti'nin bıraktığı mimari eserler

Sultan Murad Türbesi
Bosna-Hersek'teki Konyiç Köprüsü'

• Camiler ve mescitler 4620-2536-1660 adet.
• Madereseler 142- 4 adet.
• Mektepler 1500 imiş şimdi hiç yok karma Bulgar okulu3200 adet.
• Tekkr ve zaviyeler 365 – 174 -72 adet.
• İmaretler aşevleri 42 – şimdi425 adet.
• Hamamlar113- 575 adet
• Kaplıça Sıçak sular 30-600 adet.
• Türbeler 27- 17 adet.
• Vakıflar Osmanlı-1125 adetmiş kalan 401 adet
• köy İslam cemiyetleri-2560- şimdi 1275 adet.
• SAAT Kuleleri 20- 45 adet.
• Kale ve Surlar 20- 15 adet.
• Köprülerimiz-44- kalan 28 adet
• Kule ve oçaklar10- 6 adet
• Türk Çeşmeleri 175- 375 adet.
• Su kuyuları/pınarlar/1660- 886 adet
• Göl ve göletler 1950- 975 adet.
• Datlı su kaynakları 186- 385 adet.
• Bedestenler 12- adetten kalan 6 adet.
• Darulkura 10 imiş şimdi hiç yok.
• Degirmenler , yel, su, ateş olmak üzere1600-375 adet.
• Türk Çarşıları 185 şimdi 320 adet
• DükkaNLAR4500 ŞİMDİ1550 ADET.
• Kuyumcular- 18- 25 adet
• Bakırcılar dukanı 12- 2 adet kalmış
• Kervan saraylar 16adet imiş şimdi hiç yok.
• Kalaycılardükkanı 20 adetmiş şimdi 5 adet kalmış.
• Müslüman müftülüğü- 25 adetten 17 adet kalmış.
• Hastaneler 12- 560 adet olmuş.
• Dersaneler 12- 275 adet
• Hünkar bahçeleri 75 -185 adet
• Tüek idari mimari yapıları1865 - 662 adet.
• Türk evleri 1.550,785 ADETYEKÜNÜ BUNLARIN170856 tarihi eski yapı.
• Türk konakları tarihi 410 adet
• Türk köşkleri muhtelif 456 adet
• Türk sarayları375 adet
• Türk askeri istihamları 10 adet şimdi yok
• Türk kütüphaneleri 175- şimdi karma 4200adet
• Askeri kışlalar12 adet.
• Askeri tabyalar 170 adet
• Şehitliklerimiz -18 şehirde ve yeni jivkof şehitleri 45 adet.
• Mezarlıklarımız-11785- 7725 kalan
• Mesire parkları120-460 adet.
• Demiryolu istasyonu-125 adet.
• Telegrafhane 6- 1250adet
• Tçari merkezi 280 adet
• Hanbarlar 2850 adet Köy ve şehirlerde kulanilan tarım muhafaza yerleri.
• Hangarlar 875 adet
• Tersaneler 6 adet
• Atölyeler 680 adet
• Demircilik işlikleri-1250 adet
• Mahkeme sarayları 30 adet
• Askeri cephanelikler 12 adet
• Muhtelif Ticari magzalar1780 DET
• Bulgar kilisesi ve manastırı Türk yaoısı-1275 adet
• Bulgar meyhaneleri 2350 adet
• Türk kahvehaneleri3250 adet
• Türk tatlıcıları ve baklavacıları 1150 adet
• Türk lokantası ve çobacıları 1100 adet
• Türk köftecileri 650 adet
• Tük nalburcuları 1250 adet
• . Tüek YUMATACILIĞI VE TAVUKCULUĞU780 ADET

Osmanlı devleti ve hükümdarlığında asırlar boyu bir cınar gibi Anadoludan balkanlara göçen kök ve dal budak salan ve buralarını imar ederek pek çok şehir ve köyler kuran ve uyğun gördükleri yerleride imar ederek kendi zevk ve yaşayışlarına göre şekil vermişlerdir.Tatar Pazarcığı kazasının vakıf eserlerine gelinçe çelebi sultan Mehmed tarafından kurulan şehir Veziri azam Makbul İbrahim paşa tarafından imar edilmiştir. BUNLAR 8 CAMİ, 12 MESCİD, 7 TEKKE, 7 HAN,1 İMARETTİR.makbul İbrahim paşanın yaptırdığı kervansarayın 2000 deve ahırı,3000at,tavlası,80 odası,200şömine ile ısıtılan,salonları ve vezierleri agırlayan özel salonları varmış.Avlusu taş döşeli olup5000 atlının sığınacagı geniş bir meydandır. Müslüman- kafir ayırt etmeden beraberce kalarak yer ve içerlermiş. Yatarlarmış.Spfya-Filibe yolu üzerindeki bu büyük konak yeriolduğu için devamlı doluymuş. Kervansaraya Ayşe Sultan ilave su getiemiş ve bazı noksanlarını tamamlamıştır.BURADA30 CANİ, 3 MEDERESE,1 Türbe,6 TEKKE VE ZAVİYE,4 imaret, 2 mektebi, 2 hanı, 1 kalesi,1 hamamı, 1 kervansarayı varmış.1362 tarihinden itibaren Türk hakimiyetine giren Bulgaristan Bagımsızlığını1908 yılında alarak tam 546 yıl Türk kültür ve medeniyetinin tesiri altında kalarak şehirler ve köyler imar ederek binlerce Vakıf ihya etmiştir. İşte Balkanoloji araştırmaları bu tarihi kültürel mirasınızın izinde olup araştırmalarını devam ettirmektedir