RÜZGÂR TİPLERİDünya ölçeğinde ortalama atmosfer dolaşımı her şeyden önce enleme bağlıdır. Dolayısıyla, dönencelerarası enlemlerde Kuzey Yarıkürede kuzeydoğu, Güney Yarımkürede ise güneydoğu yönünde esen zayıf ve düzenli rüzgârlar görülür; buna karşılık ılıman enlemlerde, dengesiz basın azalmasına, antisiklon veya jet akımı gibi süzensizliklere yol açabilen doğuya doğru esen batı rüzgârları egemendir. Kutuplara yaklaştıkça atmosfer dolaşımı tekrar ortalama bir doğu bileşeni kazanır.
Geniş ölçekte (1 000 ile 6 000 km), batı rüzgârlarının yarattığı dengesizlikler, denizler ile karalar arasındaki sıcaklık farkları ve önemli engebelerin yüzeyinde rastlanan güçlü gradyanlar, ikincil rüzgârların oluşmasına yol açar. Bu durumda, musonlar sıcak kara parçaları ile bitişiğindeki daha soğuk denizler arasındaki sıcaklık farkını azaltırlar, katabatik rüzgarlar da Antarktika ve Grönland’da buzullar boyunca aşağı doğru veya kar örtüsü yüzeyinde eserek ısıl gradyanını düşürürler.
Geniş ölçekte (1 000 ile 6 000 km), batı rüzgârlarının yarattığı dengesizlikler, denizler ile karalar arasındaki sıcaklık farkları ve önemli engebelerin yüzeyinde rastlanan güçlü gradyanlar, ikincil rüzgârların oluşmasına yol açar. Bu durumda, musonlar sıcak kara parçaları ile bitişiğindeki daha soğuk denizler arasındaki sıcaklık farkını azaltırlar, katabatik rüzgarlar da Antarktika ve Grönland’da buzullar boyunca aşağı doğru veya kar örtüsü yüzeyinde eserek ısıl gradyanını düşürürler.
Sponsorlu Bağlantılar
0 yorum :
Lütfen Yorumunuzun anlaşılır ve imla kurallarına uygun olmasına dikkat ediniz.