Prenatal tanı nedir - önemi - yararları

Prenatal tanı nedir

Gelişen teknolojinin önünü açtığı yeni bir kavram

Gebeliklerin yaklaşık %3 ünde ciddi sayılabilecek anomaliler  görülür ve gelişmiş ülkelerde , diğer nedenleri azaldıkça doğumsal anomalilerin erken dönem bebek ölümlerindeki oranı %20-25 lere kadar yükselmiştir. Toplumsal yapının değişmesiyle bebek sahibi olma yaşının giderek ileri atılması genetik hastalıklar açısından risklerin artmasına neden olmuştur.Bütün bu etkenler doğum öncesi tanı  (prenatal tanı)  kavramının doğmasına neden olmuştur.Gelişen teknolojinin de yardımıyla bu konuda  son yirmi yılda büyük mesafeler kaydedilmiştir.    Genetik bilimindeki başdöndürücü gelişmeler sayesinde pek çok hastalığın kökeni olan genler ve kalıtım şekilleri saptanmıştır. Prenatal tanı yöntemleri ve genetik laboratuar teknikleri sayesinde  hastalık taşıyıcısı olan ebeveynlerin sağlıklı çocuk sahibi olma şanslarının arttırılması mümkün olmuştur.     Prenatal tanı yardımıyla           -sorunlu gebeliklerde  gebeliğin sonraki döneminin planlanması           -gebeliğin muhtemel sonucu hakkında ailenin bilgilendirilmesi            -yenidoğan döneminde karşılaşılabilecek sorunlara karşı hazırlık yapılması            -gebeliğin devam edip etmeyeceğine karar verilmesi            -sonraki gebeliklerde karşılaşılması mümkün olan sorunların  öngörülmesi  mümkün olabilir.   Prenatal tanıda temel amaç ;   1) Ebeveynlere hayatla bağdaşmayan problemi olan veya normal bir yaşam sürme şansı olmayan bir bebeği doğurmama şansı verebilmek .   ( Örneğin her iki böbreği de gelişmemiş olan bir bebeğin doğum sonrası yaşaması mümkün değildir.Aynı şekilde anensefali adı verilen ve beyin dokusunun gelişmediği bebekler deanne açısından  gebeliğin sonuna dek herhangibir sorun yaratmadan büyüyebilirler ama doğduktan kısa bir süre sonra ölüme mahkümdurlar. Bazı hastalıklarda ise yaşam mümkün olmasına karşın ciddi sağlık sorunları ve hayat boyu bakıma muhtaçlık söz konusu olabilir.Bu durumda dakanuni olarak belli sınırlar içinde gebeliğin sonlandırılması mümkündür. Nöral tüp defektleri, Down Senromu ve diğer trizomiler ve daha pek çok hastalık bu grup içinde yeralır)   2)Aileyi yenidoğanda karşılaşılabilecek sorunlar hakkında bilgilendirmek ve gerekli tedaviler için hazırlık yapabilmektir. (Doğumsal kalp hastalıkları,diafragma hernisi,barsak tıkanıklıkları gibi problemlerle doğan bebeklerin yenidoğan dönemindr cerrahi müdahale ile tedavisi ve sonrasında normal bir hayat sürmesi mümkündür.Bu gebeliklerde de doğumun bu tür müdahalelerin yapılabildiği donanımlı bir merkezde gerçekleşmesi ve ilgili bölümlerin gerekli  hazırlıkları  yapabilmesi bebeğin yaşam şansını arttıracaktır)    Kanunların izin verdiği sınırlar içinde  sorunlar hakkında yeterince bilgilendirildikten sonra gebeliğin devamı ya da  sonlandırılması kararı tamamen aileye aittir.         Prenatal tanı yöntemlerine ihtiyaç duyulan bazı durumlar - İleri anne yaşı (35 yaşın üzeri sınır kabul edilir) - Daha önceden  anomalili bebek doğurma öyküsü - Ebeveynlerin herhangi birinin ailesinde bilinen genetik hastalık - Akraba evliliği - Üç veya daha fazla düşük öyküsü - Gebelik sırasında bebek için zararlı olabilecek ilaç kullanma, radyasyona maruz kalma veya   enfeksiyon öyküsü - Tarama testlerinde ya da ultrasonografide genetik bir hastalıkla birlikte olabilecek bulguların saptanması - Ebeveynlerin doğumsal anomaliler konusunda aşırı hassas ve endişeli olması