Corona virüsü (Korona virüsü) Nedir - nasıl bulaşır?

Corona Virüsü

Coronaviridae ailesinden gelen ve hayvan familyasında görülen bir virüs ve hücre içindeki RNA'yı etkiliyor. Temelde üst solunum yollarını ve sindirim ve boşaltım sistemindeki organları etkliyor. Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında bu virüs daha etken. Corona virüsü kedilerin sıkça yakalandığı bir virüs.  Ama öldürücü olma olasılığı oldukça düşük. Kediler arasında yakın temasla geçiyor, virüsü kapan kedinin özellikle dışkısı ile yayılıyor. Kedilerin yaklaşık olarak %40'ı bu virüsü bir şekilde kapıyorlar. Kalabalık aileler şeklinde (barınaklarda, kedi üretim çiftliklerinde ya da 3'den fazla kedinin birarada yaşadığı evlerde) yaşayan kediler arasında ise corona virüsünü taşıyan kedi oranı % 80-90) Corona virüsü kapan bir kedinin bedenin de virüse karşı geliştirilen ve virüsü yoketmeye yönelmiş antibody'ler çoğalıyor. Testlerde antibody düzeyi (titer seviyesi) ölçülebiliyor. Genellikle ateş, ishal ya da halsizliğe sebep oluyor ve kedilerin bağışıklık sistemleri bir şekilde corona virüsünü yeniyorlar. Corona virüsü dışkıda asıl olarak bulunuyor ve sağlıklı bir kedi corona virüsü olan dışkıyla bir şekilde temas ederse “tüy yalama” sebebi ile virüs yutuluyor. Ama hava yoluyla da kedilerin bu virüsü kapmaları olası.

Corona Virüsü, Feline Infectious Peritonitis’e Nasıl Dönüşüyor?

Kedilerin % 40’ı, birarada yaşayan kedilerin ise neredeyse % 80-90’ı corona virüsü kapmış olsalar da bu kedilerden bir görüşe göre % 2’sinde bir görüşe göre ise % 10’unda corona virüsü mutasyona uğrayarak öldürücü kedi hastalığı FIP’e sebep olan  feline infectious peritonitis’e sebep olacak bir virüse dönüşüyor. Bu mutasyonun nasıl olduğu halen bilim dünyasının üzerinde en çok durduğu konuların başında geliyor. Virüs bilimi henüz bu soruyu kesin kanıtlarla açıklayamıyor. Corona virüsünü kapan kedilerin % 90-98’i virüsü basit sağlık rahatsızlıkları ile atlatırken geri kalanlarda ise virüs öldürücü bir başka virüse dönüşüyor.

           


Corona Virüsü Yok Edilemez Mi?

Corona virüsü çok güçlü bir virüs, dış ortamda (dışkı ile ya da salya ile saçıldığında) 4 ila 6 hafta arasında canlı kalabiliyor. Ev kedileri sokağa çıkmadıkça ya da bu virüsü kapmış başka bir kedi ile temaz etmedikçe bu virüsü kapmaz diye de kesin bir şey yok. Zira bizler de evimize bu virüsü dışardan taşıyabiliriz. Ayrıca kedimiz bir şekilde corona virüsü kapmışsa bu virüsün FIP’e dönüşme olasılığı ne yazık ki var. “Bir gün dönüşecek” anlamında değil, % 1 ya da % 10 ihtimal dhilinde. Ama corona virüsü evde kullanılan temizlik maddeleri karşısında çok zayıf. Ev temizliğinde kullanılan deterjanlar, özellikle çamaşır suyu corona virüsünü öldürmeye yetiyor. Temizlikte 1 ölçü deterjana karşın 32 ölçü su karışımı corona virüsün temizliği için yeterli ölçü sayılıyor. Kedilerimizin yaşadığı yerlerin, özellikle tuvalet kumunun hep temzi olması corona virüsü ile mücadelede önemli. Zira virüsün çoğalması (özellikle kumda) kedilerin bağışıklık sistemi açısından tehlike arz ediyor. Ayrıca kedilerin virüs kapar endişesi ile sokağa salınmaması da başka bir ikilemi beraberinde getiriyor. Zira eğer kediniz corona virüsünü kapmış ve evde kalmaktan dolayı stres yaşıyorsa “sokağa çıkma yasağı” FIP’ye davetiye çıkarabiliyor. Zira stres altında olan ve corona virüsünü kapmış kedilerde virüsün FIP’ye sebep olan virüse dönüşme olasılığı bulunuyor. Ama kediniz sağlıklı ise bu durumda sokağa çıkmak da corona virüsü kapma riskini doğal olarak taşıyor.