Buzdolabı kim tarafından ne zaman icat edilmiştir?

Buzdolabı Nedir:

Buhar sıkıştırma yöntemiyle çalışan, gıdaların soğuk tutularak uzun zaman muhafaza edilmesini sağlayan soğutma makinesidir.

İlk Mekanik Buzdolabı:

Buzdolabının yapılmasında en büyük adım olan mekanik soğutma, 1790 yılında İngiliz Thomas Harris ile John Long tarafından geliştirilmiş ve o dönemde bilinen ilk patentin de sahibi olmuşturlar. Makanik soğutucu emme basma tulumba benzeriydi ve çalıştırmak için insan gücü gerektiyordu. Cihazın kullanımı o dönem için zor olsada günümüzdeki buzdolapları halen iki mucidin bulduğu yöntem ile çalışmaktadır.

İnsan Gücü Olmadan Çalışan İlk Pistonlu Buzdolabı:

Aynı cihazdan esinlenerek 1834 yılında da Amerikalı Jacop Perkins, eter ile çalışan pistonlu bir soğutma makinası yaparak patentini aldı. Ancak eter yanıcı ve patlayıcı olduğundan cihaz son derece tehlikeliydi. Modern buzdolablarının üretilmesine ilham olacak cihazı ile tarihteki yerini almıştır.

Jacob Perkins (1766 – 1849) pistonla çalışan ilk buzdolabını üretmiştir.

Jacob Perkins tarafından üretilen ilk pistonlu buzdolabı (1834)
Ticari Amaçla Üretilen İlk Buzdolabı:

John Gorrie 1844 yılında ticari amaçla üretilen ilk buzdolabını yaptı. Asıl mesleği tıp doktoru olan John Gorrie 1844 yılında “Klima Sistemleri – Soğutma – Ticari buz imali” konularının babası olarak tarihteki yerini almıştır.

DR. John Gorrie (1803 – 1855) İlk ticari amaçlı buzdolabını üretti.

Dr. John Gorrie : 1844 yılında ürettiği ilk buz makinesi.
Dr. Alexander Kirk, 1861 yılında kömür ısısı ile çalışan ilk Absorbsiyonlu soğutma cihazını geliştirmiştir. Mekanik soğutma vasıtasıyla buz imalinin ticari sahaya girmesi ise 1800′ lü yılların sonlarında olmuştur.

Elektrik Enerjisiyle Çalışan İlk Buzdolabı:

Karl Von Linde (1832-1934), Alman mucit Linde’nin 1876 yılında elektrik enerjisiyle çalışan ilk buzdolabını dünyaya tanıttı. Gazın devir daimi için elektrik enerjili kompresör, soğutma sistemi için ise metil eter kullanılıyordu. Bu cihazı için 1877 yılında patent aldı. Cihazın elektrik enerjisiyle çalışması devrim niteliğindeydi. Ancak soğutma sistemi için kullanılan metil eter hâlâ son derece patlayıcıydı ve güvenlik endişesi sebebiyle önceki modeller gibi pek kullanılamadı. Buna rağmen 1890 yılına kadar 747 adet buzdolabı satmayı başarmıştır.

Buzdolabında Devrim, Freon Gazı Kullanımı:

İsveçli, Baltzar von Platen (1898-1984), Carl Munters ile birlikte freon gazı kullanılan ilk buzdolabını ürettiler. Önceki soğutucularda kullanılan ether gazının yetersiz soğuma sağlaması ve patlama tehlikeli olması nedeniyle yeni bir gaz olan freon gazını kullanmıştır. Daha etkili bir soğutma sağlayan ve patlama riski hiç bulunmayan cihazı buzdolabı tarihinde bir dönüm noktası olarak tarihi geçmiştir.

Karl Paul Gottfried Von Linde tarafından üretilen bir buzdolabı
İlk Buzdolabı Fabrikası Kuruldu:

1914 Yılında Kelvinatör Company şirketi kuruldu. Tamamen otomatik olarak çalışan ve yoğuşturucu (kondenser) özelliği olan buzdolapları 1925 yılında üretildi. ilk yıl 67 adet dolap, 1918-1920 yılları arasında da toplam 200 dolap satarak dev bir şirket oldu.

Absorpsiyon prensibiyle çalışan otomatik bir buz dolabı da Electrolux Kelvinatör Company tarafından 1927 yılında Amerika’da satışa çıktı.

Hızla gelişen sanayi ve insanların buzdolabının faydalarının farkına varması, bir çok buzdolabı fabrikasının kurulmasına neden olmuş. Daha organize ve ekip çalışmasıyla çalışan üreticiler günümüzdeki buzdolaplarının ortaya çıkmasını sağlamıştır.