Nötrino deneyi - Einstenin görelilik teorisini çürütmek

Bilim insanları, Eylül 2011’de yapılan ve Einstein’in görelilik teorisini çürütebileceği iddia edilen ışıktan hızlı nötrino deneyinin, “kablo bağlantısındaki hatadan” dolayı yanlış sonuç verdiğini itiraf etti.

İsviçre’nin CERN ve İtalya’nın Gran Sasso laboratuarları tarafından Eylül 2011’de yapılan deneyde, atom altı parçacıkları olan nötrinoların ışık hızından daha hızlı hareket ettiği tespit edilmiş ve deneyin sonuçları doğrulanmasa da, bilim dünyasında şok etkisi yaratmıştı.

ntvmsnbc

Deney, Kasım ayında tekralanmış ve bilim dünyasında büyük tartışmaların başlamasına neden olmuştu. Ancak deneyi yürüten bilim insanları, Einstein’ın görelilik teorisini çürütebilecek sonuçların, kablo bağlantılarındaki hata nedeniyle yanlış alındığını kabul etti.

EINSTEIN’IN TEORİSİNİ ÇÜRÜTEMEDİLER
Albert Einstein, 1905 yılında açıkladığı “özel görelilik teoremi” altında, hiçbir maddenin boşlukta ışıktan daha  hızlı hareket edemeyeceğini belirtmişti.

CERN ve Gran Sasso laboratuarlarındaki bilim insanları nötrinoların saniyede 299,798,454 metre yol aldıklarını tespit etmişti. Işık hızı ise  saniyede 299,792,458. Kısaca, ışığın 2.3 salisede aldığı mesafeyi, nötrinoların 60 nano saniye daha hızlı aldığı öne sürülmüştü.

Deneyde yer alan bilim insanı, ABD’nin Science dergisine, “alınan yanlış sonucun GPS birimiyle bir bilgisayar arasındaki bağlantıdan kaynaklanmış olabileceğini” ifade etti.

HALA SAVUNANLAR VAR

Nötrino deneyini gerçekleştiren araştırmacılar adına konuşan Antonio Ereditato, “Aldığımız sonuçlara güvenimiz tam. Sonuçlarımızı etkileyebilecek tüm unsurları defalarca kontrol ettik ve hiçbir şey bulamadık” dedi.

Einstein’ın görelilik teorisi, modern fiziği ve evreni anlayışımızdaki temelleri oluşturuyor. Nötrino deneyinin sonuçlarının, yapılacak birçok deneyde doğrulanması, fizik kanunlarının yeniden değerlendirilmesi anlamına gelecekti.

OPERA adındaki ilk deneyin ardından, Gran Sasso’da Kasım 2011’de yapılan ikinci deneyde, ilk deneyin sonuçları ikinci kez doğrulanmıştı.

ICARUS adındaki ikinci deneyde, bilim insanları nötrinoların aynı CERN ile Gran Sasso arasındaki mesafeyi kat ettikleri zaman ne kadar enerjiyle yüklendiklerini ölçtü. Elde edilen bulgular, nötrinoların ışıktan hızlı olduğunu göstermişti.

EINSTEIN DESTEKÇİLERİ AYAĞA KALKTI
CERN’de çalışan fizikçi Tomasso Dorigo, ICARUS deneyinin, “nötrinolar ile ışık hızı arasındaki farkın OPERA deneyinde elde edildiği kadar büyük olmadığını, tersine sıfır kabul edilebilecek kadar küçük olduğunu” öne sürmüştü.

Surrer Üniversitesi’nden fizikçi Jim el-Halili ise OPERA deneyinin sonuçlarının doğruluğu ispatlandığı takdirde canlı yayında iç çamaşırını yiyeceğini söylemişti. Halili, “Diğer parçacıkların ışıktan daha hızlı ilerlediğini su gibi şeffaf ortamlarda görürüz. Işık, bu tür ortamlarda ciddi oranda yavaşlıyor... OPERA deneyinde, nötrinolar elektron ve foton gibi parçacıklar saçarak ışıktan hızlı ilerleme özelliği göstermiş olabilir... Ancak kat ettikleri mesafenin sonunda, ilk baştaki enerjiye sahip olmaları, ışıktan hızlı ilerlemiş olabilecekleri ihtimalini geçersiz kılıyor” dedi.