Nokta nedir - Nokta'nın kullanım alanları nelerdir?

1. Olumlu ya da olumsuz bildirme cümlelerinin sonuna konur:

♦ Bundan böyle hiçbirinizi dinlemeyeceğim.

♦ Hepinizle tek tek görüşmek istiyorum.

2. Bazı kısaltmaların sonuna konun ‘

♦ Dr. (Doktor), Apt. (Apartman), İst. (İstanbul)

3. Tarih yazımında:

* 31.03.1952, 19.05.1919

Not: Tarihlerde ay adları yazılırken nokta kullanılmaz:

♦ 31 Mart 1952

4. Sıra bildiren sayılarda —(î)nci eki yerine 5. sınıf, 3. Selim, 2. cilt

5. Saat, dakika, saniye gösteren sayılar arasına konur:

♦ Maç21.45′te başladı.

♦ Ders 9.30′da bitecek.

6. Sayılarda basamaklar arasına konur

♦ 1.670.350

7. Kuruluş adlarının kısaltmasında nokta kullanılmaz:

♦ TRT, PTT, İSKİ, TBMM

8. Çarpı işareti yerine kullanılır.

♦ 150.2=300

•Hüküm, yargı bildiren, tamamlanmış cümlelerin sonuna konur:
Türk'üm.
Okul açıldı. 
"Artık ana dili büsbütün işitilmez olmuştu. Hasan, köşeye büzüldü; bir şeyler soran olsa da susuyordu, yanakları pençe pençe, al al olarak susuyordu. Portakal bahçelerine dalmış, göğsünde bir katılık, gırtlağında lokmasını yutamamış gibi bir sert düğüm, daima susuyordu." (Eskici; Refik Halit Karay)

•Bazı kısaltmaların sonuna konur:
Prof., Doç., Dr., İst., s., vb., Cad., Sok., Alm., Ar., Far., Fr., İng.

Nokta kullanılmayan kısaltmalar:

TBMM, TDK, D, B, K, G, KB, GB, KD, GD (sekizi de yön), 

m, cm, g, kg, l, C, Fe

•Sayılardan sonra sıra belirtmek için "-ncİ" ekinin yerine kullanılır:
50. yıl kutlamaları, Cumhuriyet'in 75. yılı, yılın 365. günü

IV., II. Mehmet, XV. yüzyıl 

•Üçlü gruplara ayrılan sayılar arasına konur:
12.584.000, 325.355.254


•Tarihlerde gün, ay ve yıl rakamlarının arasına konur. 
05.02.1972, 119.12.1996, 29.X.1923

Ay adları harfle yazılırsa nokta kullanılmaz:

29 Ekim 1923

•Saat bildiren sayılarda saat ile dakika arasına konur:
08.30, 14.40, 23.58, 00.20[3]

•Bir yazının maddelerini gösteren rakam ve harflerden sonra konur:
I. II. A. B. 1. 2. a. b. i. ii.

Noktanın Kullanım Alanları

1. Cümlenin sonuna konur:

Türk Dil Kurumu, 1932 yılında kurulmuştur.

Saatler geçtikçe yollara daha mahzun bir ıssızlık çöküyordu.

(Reşat Nuri Güntekin)

2. Cümle değeri taşıyan anlatımların sonuna konur.

3. Bazı kısaltmaların sonuna konur:

Alb. (albay), Dr. (doktor), Yrd. Doç. (yardımcı doçent), Prof. (profesör), Cad. (cadde), Sok. (sokak), s. (sayfa), sf. (sıfat), vb. (ve başkası, ve benzeri, ve bunun gibi), Alm. (Almanca), Ar. (Arapça), İng. (İngilizce).

4. Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur:

3. (üçüncü), 15. (on beşinci);

II. Mehmet, XIV. Louis, XV. yüzyıl;

2. Cadde, 20. Sokak, 4. Levent.

Uyarı 1: Türkçe’de rakamı rakam olarak yazıp sonuna yazıyla -inci eki getirilmez. “1inci” gibi bir yazım Türkçe yanlışıdır. Bu ifade ya “1.” ya da açık olarak “birinci” şeklinde yazılmalıdır.

Uyarı 2: Sıralanan rakamlardan virgülle veya çizgiyle ayrılanların yalnızca sonuncu rakama nokta konur: 3, 4 ve 7. maddeler; XII – XIV. yüzyıllar arasında.

5. Bir yazının maddelerini gösteren rakam veya harflerden sonra konur:

I. 1. A. a.

II. 2. B. b.

6. Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur:

29.5.1453, 29.X.1923

Tarihlerde ay adları yazıyla da yazılabilir.Bu durumda ay adlarından önce ve sonra nokta kullanılmaz: 29 Mayıs 1453

7. Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur:

Tren 09.15′te kalktı.

Toplantı 13.00’te başladı.

Tören 17.30′da, hükûmet daireleri kapandıktan yarım saat sonra başlayacaktır.

(Tarık Buğra)

8. Bibliyografik künyelerin sonuna konur:

Agâh Sırrı Levend, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, TDK Yayınları, Ankara, 1960. nokta

9. Dörtten çok basamaklı sayılarda bölüklerin arasına nokta konabilir:

326.197, 49.750.812, 28.434.250.310.500

10. Matematikte çarpma işareti yerine kullanılır:

4.5=20

11. Jeodezide nokta; Arazi ölçü çalışmalarında; araziye yerleştirilen hem koordinatları(x.y:z) ölçülen hem de koordinat ölçüsünde kullanılan sabit (beton blok, metal boru ya da çivi, ahşap kazık vb. gibi. )işaretlere veya ölçüsü yapılacak detayı belirleyen işaretlere verilen addır.

12.Web adreslerinde domain isimlerinden önce kullanılır:

http://tr.wikipedia.org

Noktanın Kullanıldığı Diğer Anlamlar

1. Çok küçük boyutlarda işaret, benek.
2. Bazı harflerin üzerine konulan ufak işaret.
3. Yer
   Örnek: Köşkten çıktık ve bahçenin her noktasını uzun uzun durup konuşarak dolaştık. A. Haşim
4. Konu, konu ile ilgili önemli bölüm
   Örnek: Genç adam, o noktada alaka uyandırıcı bir şey keşfetmiş gibiydi. Y. K. Karaosmanoğlu
5. Nöbetçi bulunan yer.
6. Nöbetçi, gözcü, bekçi
   Örnek: O yokuşun başındaki küçücük karakolun her gece çıkardığı noktayı unutuyorsunuz. Ö. Seyfettin
7. Sınır, derece, radde.
8. Cümlenin bittiğini anlatmak için sonuna konulan, küçük benek biçimindeki noktalama işareti (.).
9. 1- Uzambilgisinde tanımsız öğelerden biri. 2- Belirli bir uzayın koyutlarını gerçekleyen öğelerden her biri.