Mutlakıyet; yasama,yürütme ve yargı yetkilerinin bir kişi tarafından kullanıldığı bir yönetim şeklidir. Fransa,en koyu mutlak yönetimle yönetilen devletti
Aydınlanma Çağı: 18.yy Avrupasında düşüncenin bütün baskılardan kurtarılarak aklın kılavuzluğunda bağımsızlığa kavuştuğu dönemdir.
İngiltere’de demokrasi hareketleri: Avrupa’da mutlakıyetten parlâmentarizme geçiş çalışmaları ilk kez İngiltere’de başladı.1215’de ilan edilen Magna Carta(Büyük Şart) ile kralın kanunlardan üstün olmadığı ve kralın yanında halkın temsilcilerinden oluşan bir meclisin bulunacağı kabul edilmiştir.Ancak bir süre sonra yeniden mutlakıyete geçiş çalışmalarına sahne olan İngiltere’de halk ayaklandı ve 1688’de kral,parlâmento(meclis)tarafından hazırlanan İnsan Hakları Bildirisini kabul ve ilan ederek meşruti yönetimi kurdu.
ABD’nin Kuruluşu: Amerika İngiliz sömürgesiydi. İngilizlerin burada 13 sömürgesi vardı.1756-63 yılları arasında İngiltere; Avusturya, Rusya ve Fransa ile yaptığı Yedi Yıl Savaşlarını kaybedincesömürgelerine ağır vergiler uygulayarak maliyesini düzeltmeye çalıştı. Kolonilerin temsilcileri Filedelfiya’da toplanarak İngiltere ile savaşmaya karar verdiler.1776’da ikincisi toplanan kongrede İnsan Hakları Bildirisi onayladı ve bağımsızlıklarını ilan ettiler.Amerika-İngiltere savaşı 8 yıl sürdü ve Fransa,İspanya ve Hollanda’nın da yardımıyla Amerika
galip geldi.1783’de yapılan Versaille(Versay) Antlaşması ile İngiltere Amerika’nın bağımsızlığını kabul etti.İlk başkanları .Corc Vaşington’dur.
Fransız İhtilali: NEDENLERİ:
1-Krallık rejiminin baskısı:Halkın durumunu düşünmeyen krallar aynı zamanda ağır vergiler toplardı.
2-Halkın çeşitli sınıflara ayrılması:Halk eşit değili.Soylular,rahipler,burjuvalar ve köylüler olmak üzere 4 gruba ayrılmışlardı.
3-Fransız Aydınlarının etkisi:Monteskiyo,Volter,Jan Jak Russo gibi aydın sınıf eserlerinde Fransa’daki yönetimi eleştirmiş ve yeni çözüm yolları önermişlerdir.
4-İngiltere ve Amerika’nın etkisi:İngiltere ve Amerika’daki bağımsızlık hareketlerinden etkilenen Fransızlar,kendi ülkelerinde de aynı hak ve özgürlükleri istediler.
5-Mali zorluklar ve vergilerin ağırlığı
6-Coğrafya Keşiflerinden sonra zenginleşen burjuva sınıfının siyasi haklar kazanmak istemeleri.
SONUÇLARI:
1-Mutlak monarşi yıkılarak,egemenliğin halka ait olduğu kabul edildi.
2-Milliyet,eşitlik,özgürlük,adalet gibi demokrasi ilkeleri dünyaya yayıldı.
3-Milliyetçilik fikrinin yayılmasıyla imparatorluklar dağılma sürecine girdi.
4-Yeniçağ’ın sonu Yakınçağ’ın başlangıcı kabul edildi.
5-Fransız İhtilalinin yaydığı fikirlere karşı;Avusturya,Prusya,İngiltere ve Rusya Fransa’ya savaş açtılar.Savaşlar Napolyon’un yenilgisiyle sonuçlandı ve 1815 Viyana Kongresi ile Avrupa’nın siyasi durumu düzenlendi.Avrupa’nın geleceği belirlendi.Ancak herşeye rağmen İhtilalin yaydığı fikirler durdurulamadı.
1830 ve 1848 İhtilalleri:Her iki ihtilal de Fransa’da başlamış ve Avrupa’ya yayılmıştır.Viyana Kongresinin getirdiği düzene tepki
olarak çıkmışlardır.1848 İhtilalinde Sanayi İnkılabıyla ortaya çıkan işçi sınıfının haklar istemesinin etkisi büyüktür.Sonucunda ise Avrupalı krallar halklarına yeni haklar ve anayasalar verdiler. İngiltere’de seçim hakları genişletildi,işçi sınıfına yeni haklar verildi.Fransa’da cumhuriyet ilan edildi sosyal hukuk devleti kavramı doğdu
İhtilalin Osmanlıya Etkileri:
Olumlu Etkisi:Fransız İhtilali Osmanlı ülkesinde vatandaş haklarının korunması,yargı güvencesi ve din ayrımı yapılmadan eşitlik gibi ilkelerin yayılmasında etkili oldu,Osmanlılar’da demokrasi hareketleri başladı.
Olumsuz Etkisi:Müslüman olmayan topluluklar arasında etkili olan milliyetçilik akımı,ayaklanmaların çıkmasına ve devletten kopmalara neden oldu.
NOT:Avrupa’da 1870’de İtalya,1871’de Almanya siyasi birliklerini kurmuşlardır.Böylece Avrupa’da güçler dengesi değişikliğe uğramış,Fransa ve Avusturya güç kaybına uğramış ve Avrupa’da bloklaşmalar ortaya çıkmıştır.
Sanayi İnkılabı ve Sömürgecilik
1-İlmi ve Teknolojik Gelişmeler:Avrupa’da Rönesans ile bilimsel gelişmeler başladı ve sonraki dönemlerde de devam etti.Modern bilimin temelini atan Avrupalı bilginler pratik bilgiler üzerinde araştırma yaptılar.Bu gelişmeler sanayi inkılabını doğurdu.
2-Ticaret Alanındaki Gelişmeler:17.yy’dan itibaren merkezi devletlerin güçlenmesi,şehirlerin büyümesi,hızlı nüfus artışı ve ekonomik gelişmeler ticaret hayatını değiştirmiştir.Ticaretin gelişmesi,devletlerin üretimlerinde
Pazar bulabilmek için sömürgeciliğe yönlenmelerine neden olmuştur.Sanayinin gelişmesi,sömürgeciliği hızlandırmıştır.
3-Sanayi İnkılabı:James Watt’ın geliştirdiği buhar makinesi,Sanayi İnkılabının İngiltere’de doğmasına neden oldu.Kısa sürede tüm Avrupa’ya yayıldı.
Sonuçları:
1-Bol,ucuz ve kaliteli üretim sağlandı.
2-Hammadde ve pazar ihtiyacı ortaya çıktı.
3-El tezgahları ve küçük atölyeler kapandı,yerini büyük şirketler aldı.
4-Sömürgecilik gelişti.
5-Devletlerarası rekabet arttı ve I.Dünya Savaşına gidişin başlangıcı oldu.
6-Köyden kente göç başladı
7-İşçi ile işveren arasında yeni sorunlara neden oldu.
Avrupa’da 17 ve 18.yy’da düşünce hayatında köklü değişiklikler olmuştur.Skolastik düşünceden akılcı düşünceye geçiş tamamlanmıştır.Bu nedenle 18.yy’a “Aydınlanma Çağı”,bu yüzyılın felsefesine de “Aydınlanma Felsefesi” denir.İngiliz John Locke ile başlar.Aklın,özgür düşüncenin ve bilimin önündeki tüm engelleri kaldıran aydınlanma felsefesi,toplumların kültür seviyesini yükseltti.Milli egemenlik,demokrasi ve insan hakları gibi getirdiği değerlerle toplumları büyük ölçüde etkiledi.
Aydınlanma Çağı: 18.yy Avrupasında düşüncenin bütün baskılardan kurtarılarak aklın kılavuzluğunda bağımsızlığa kavuştuğu dönemdir.
İngiltere’de demokrasi hareketleri: Avrupa’da mutlakıyetten parlâmentarizme geçiş çalışmaları ilk kez İngiltere’de başladı.1215’de ilan edilen Magna Carta(Büyük Şart) ile kralın kanunlardan üstün olmadığı ve kralın yanında halkın temsilcilerinden oluşan bir meclisin bulunacağı kabul edilmiştir.Ancak bir süre sonra yeniden mutlakıyete geçiş çalışmalarına sahne olan İngiltere’de halk ayaklandı ve 1688’de kral,parlâmento(meclis)tarafından hazırlanan İnsan Hakları Bildirisini kabul ve ilan ederek meşruti yönetimi kurdu.
ABD’nin Kuruluşu: Amerika İngiliz sömürgesiydi. İngilizlerin burada 13 sömürgesi vardı.1756-63 yılları arasında İngiltere; Avusturya, Rusya ve Fransa ile yaptığı Yedi Yıl Savaşlarını kaybedincesömürgelerine ağır vergiler uygulayarak maliyesini düzeltmeye çalıştı. Kolonilerin temsilcileri Filedelfiya’da toplanarak İngiltere ile savaşmaya karar verdiler.1776’da ikincisi toplanan kongrede İnsan Hakları Bildirisi onayladı ve bağımsızlıklarını ilan ettiler.Amerika-İngiltere savaşı 8 yıl sürdü ve Fransa,İspanya ve Hollanda’nın da yardımıyla Amerika
galip geldi.1783’de yapılan Versaille(Versay) Antlaşması ile İngiltere Amerika’nın bağımsızlığını kabul etti.İlk başkanları .Corc Vaşington’dur.
Fransız İhtilali: NEDENLERİ:
1-Krallık rejiminin baskısı:Halkın durumunu düşünmeyen krallar aynı zamanda ağır vergiler toplardı.
2-Halkın çeşitli sınıflara ayrılması:Halk eşit değili.Soylular,rahipler,burjuvalar ve köylüler olmak üzere 4 gruba ayrılmışlardı.
3-Fransız Aydınlarının etkisi:Monteskiyo,Volter,Jan Jak Russo gibi aydın sınıf eserlerinde Fransa’daki yönetimi eleştirmiş ve yeni çözüm yolları önermişlerdir.
4-İngiltere ve Amerika’nın etkisi:İngiltere ve Amerika’daki bağımsızlık hareketlerinden etkilenen Fransızlar,kendi ülkelerinde de aynı hak ve özgürlükleri istediler.
5-Mali zorluklar ve vergilerin ağırlığı
6-Coğrafya Keşiflerinden sonra zenginleşen burjuva sınıfının siyasi haklar kazanmak istemeleri.
SONUÇLARI:
1-Mutlak monarşi yıkılarak,egemenliğin halka ait olduğu kabul edildi.
2-Milliyet,eşitlik,özgürlük,adalet gibi demokrasi ilkeleri dünyaya yayıldı.
3-Milliyetçilik fikrinin yayılmasıyla imparatorluklar dağılma sürecine girdi.
4-Yeniçağ’ın sonu Yakınçağ’ın başlangıcı kabul edildi.
5-Fransız İhtilalinin yaydığı fikirlere karşı;Avusturya,Prusya,İngiltere ve Rusya Fransa’ya savaş açtılar.Savaşlar Napolyon’un yenilgisiyle sonuçlandı ve 1815 Viyana Kongresi ile Avrupa’nın siyasi durumu düzenlendi.Avrupa’nın geleceği belirlendi.Ancak herşeye rağmen İhtilalin yaydığı fikirler durdurulamadı.
1830 ve 1848 İhtilalleri:Her iki ihtilal de Fransa’da başlamış ve Avrupa’ya yayılmıştır.Viyana Kongresinin getirdiği düzene tepki
olarak çıkmışlardır.1848 İhtilalinde Sanayi İnkılabıyla ortaya çıkan işçi sınıfının haklar istemesinin etkisi büyüktür.Sonucunda ise Avrupalı krallar halklarına yeni haklar ve anayasalar verdiler. İngiltere’de seçim hakları genişletildi,işçi sınıfına yeni haklar verildi.Fransa’da cumhuriyet ilan edildi sosyal hukuk devleti kavramı doğdu
İhtilalin Osmanlıya Etkileri:
Olumlu Etkisi:Fransız İhtilali Osmanlı ülkesinde vatandaş haklarının korunması,yargı güvencesi ve din ayrımı yapılmadan eşitlik gibi ilkelerin yayılmasında etkili oldu,Osmanlılar’da demokrasi hareketleri başladı.
Olumsuz Etkisi:Müslüman olmayan topluluklar arasında etkili olan milliyetçilik akımı,ayaklanmaların çıkmasına ve devletten kopmalara neden oldu.
NOT:Avrupa’da 1870’de İtalya,1871’de Almanya siyasi birliklerini kurmuşlardır.Böylece Avrupa’da güçler dengesi değişikliğe uğramış,Fransa ve Avusturya güç kaybına uğramış ve Avrupa’da bloklaşmalar ortaya çıkmıştır.
Sanayi İnkılabı ve Sömürgecilik
1-İlmi ve Teknolojik Gelişmeler:Avrupa’da Rönesans ile bilimsel gelişmeler başladı ve sonraki dönemlerde de devam etti.Modern bilimin temelini atan Avrupalı bilginler pratik bilgiler üzerinde araştırma yaptılar.Bu gelişmeler sanayi inkılabını doğurdu.
2-Ticaret Alanındaki Gelişmeler:17.yy’dan itibaren merkezi devletlerin güçlenmesi,şehirlerin büyümesi,hızlı nüfus artışı ve ekonomik gelişmeler ticaret hayatını değiştirmiştir.Ticaretin gelişmesi,devletlerin üretimlerinde
Pazar bulabilmek için sömürgeciliğe yönlenmelerine neden olmuştur.Sanayinin gelişmesi,sömürgeciliği hızlandırmıştır.
3-Sanayi İnkılabı:James Watt’ın geliştirdiği buhar makinesi,Sanayi İnkılabının İngiltere’de doğmasına neden oldu.Kısa sürede tüm Avrupa’ya yayıldı.
Sonuçları:
1-Bol,ucuz ve kaliteli üretim sağlandı.
2-Hammadde ve pazar ihtiyacı ortaya çıktı.
3-El tezgahları ve küçük atölyeler kapandı,yerini büyük şirketler aldı.
4-Sömürgecilik gelişti.
5-Devletlerarası rekabet arttı ve I.Dünya Savaşına gidişin başlangıcı oldu.
6-Köyden kente göç başladı
7-İşçi ile işveren arasında yeni sorunlara neden oldu.
Avrupa’da 17 ve 18.yy’da düşünce hayatında köklü değişiklikler olmuştur.Skolastik düşünceden akılcı düşünceye geçiş tamamlanmıştır.Bu nedenle 18.yy’a “Aydınlanma Çağı”,bu yüzyılın felsefesine de “Aydınlanma Felsefesi” denir.İngiliz John Locke ile başlar.Aklın,özgür düşüncenin ve bilimin önündeki tüm engelleri kaldıran aydınlanma felsefesi,toplumların kültür seviyesini yükseltti.Milli egemenlik,demokrasi ve insan hakları gibi getirdiği değerlerle toplumları büyük ölçüde etkiledi.
0 yorum :
Lütfen Yorumunuzun anlaşılır ve imla kurallarına uygun olmasına dikkat ediniz.