Güneş Dil teorisinin diğer ismi Güneş Dil Nazariyesi dir.Adından da anlaşılacağı üzere bir teori olan bu varsayım Ulu Önder Atatürk tarafından 1930′lu yıllarda Türkçe’nin içine saplandığı derin bataklıktan ve çıkmazdan kurtarmak amacıyla ileri sürülmüştür.
1930 yılından önce dil ile ilgili asıl amaç kökeni itibariyle Türkçe olmayan kelimeleri dilimizden atmak, yerine yeni kelimeler türetmekti.Özellikle Cumhuriyet’in ilanından sonra devrimlere hız veren Atatürk,dil devrimini de başlatmış ve kurduğu Dil Kurultayı’na (bugünkü TDK) bütün kelimelerin kökenlerinin tespit edilip yabancı kökenlilerin atılmasını, yerine yani kelimeler türetilmesini tavsiye etmiştir.
Dil Kurultayı Atatürk’ün bu emriyle büyük bir heyecanla bu tasfiye hareketine başladılar ve yerine yeni kelimeler türettiler.Bu kuruldaki Profesörlerin göz ardı ettikleri bir husus vardı.Türkçe’de kelime türetmek M.Ö. 5. y.y.’dan beri belirli kurallara göre yapılmaktaydı.Kurultay maalesef kelime türetme esnasında mevcut kuralları dikkate almamıştır. Ayrıca türetilen kelimelerde asıl amaç ve kritik nokta bu kelimeleri halkın kabul etmesidir.Türetilen bu kelimeler halk tarafından kabul görmemiş ve kullanılmamıştır.
Bu durum öyle bir hal almıştı ki, eski kelimeler yasaklandığı için, o dönemde çıkan günlük gazetelerde bile aksamalar oluyordu.
Atatürk şüphesiz çok zor günler geçirdi. Fakat bu çıkmazın oluşturduğu bunalım Gazi’nin en zor günleridir.
Eski kelimelerin yasaklandığı o dönemde gazetecilik yapan Falih Rıfkı Atay Atatürk’ün sofrasında bulunduğu bir akşam biraz mahcup, biraz korkarak Gazi’ye şunları söyler:
-Paşam, haddim olmayarak size bir şey söyleyeceğim. Bu eski kelimelerden herşeyi yasakladınız bari “şey” kelimesini yasaklamayınız.Bu millet için ölen şehitler bugün mezarlarından kalksa söyleyecekleri ilk kelime “şey” dir paşam. “Şey” o kadar Türkçe olmuştur. Atatürk Atay’ı dinledikten sonra şunu söyler:
-Çocuk,dili bir çıkmaza soktuk.
Atatürk bu sorunla karşı karşıya kaldığı yıllarda Viyanalı doktor Hermann Kvergitsch’in bir kitabını okur. Burada dil teorisinden bahseden Hermann’ın bütün kelimelerin güneşin oluşumu kadar eskiye dayandığı fikri Atatürk’ü çok etkiler. Bir gün sonra sabah Dil Kurultay’ını acil olarak toplar ve okuduğu bu kitaptan bahseder.”Beyler” der. “Şüphesiz dili bir çıkmaza sokmuşuzdur. Fakat şu bir gerçektir ki Türkçe dünyada en eski dillerden birisidir ve kelimelerin oluşumu da güneşin oluşumu kadar eskidir. Yani bugün kullandığımız kelimeler aslen Türkçe’dir ve diğer dillere bu kelimeler zamanla bizim dilimizden geçmiştir. Bu teorinin adı güneş dil nazariyesidir.
1930′larda Atatürk’ün ortaya attığı bu teori o dönemde dili saplandığı bataklıktan çıkarmış ve bütün kelimelerin kökenine bakmadan türkçeleşmiş olduğundan kullanılmaya başlanılmıştır.
Şüphesiz bu bir teoridir.Fakat bu Teori günümüzde dahi yıkıcılığını sürdüren Öz Türkçecilik faaliyetlerine karşı 76 yıl önce Atatürk tarafından verilmiş iyi bir cevaptır.
kaynak:sevgiadasi.com
0 yorum :
Lütfen Yorumunuzun anlaşılır ve imla kurallarına uygun olmasına dikkat ediniz.