Türkiyede bir gelenek, Türk Cumhuriyetleri de ise resmî bayram olarak kutlanırken, 1995 yılından itibaren Türkiye Cumhuriyeti tarafından Bayram olarak kabul edilen bir gün haline gelmiştir
Türk Takvimi de bir gün 12 bölüme ayrılır, her bölüme Çağ adı verilirdi. Bir çağ iki saat, dolayısıyla bir gün de 24 saattir. Herbir çağ ise sekiz Keh ten ibarettir. Yılbaşı olarak gece-gündüz eşitliğinin yaşandığı 21 Mart, Nevruz günü olarak kutlanır. Bu güne ve yeni yılın başladığı ana Yılgayak denir.
Oniki Hayvanlı Takvim ve Melikşahın Celali Takvimi de yılbaşı olarak belirlenen 21 mart, Divânü Lügati -Türk e de ilkbaharın gelişi olarak belirtilir. Türk edebiyatı ve musikisine de Nevruz; Nevruz-ı Asl, Nevruz-ı Arap, Nevruz-ı Bayati, Nevruz-ı Hicaz, Nevruz-ı Acem ve Nevruz-ı Seba olarak girmiştir. Tarihte pek çok devlet tarafından bayram ve gelenek olarak kutlanmıştır. Bunların başında Anadolu beylikleri, Eski Mısır, İran, Safavi, Sasani, Moğollar, Selçuklu ve Osmanlı gelir.
Selçuklu ve Osmanlıda millî bayram olarak kutlanan Nevruz, Nevruziye adlı şiirlere ve şenliklerle ziyafet verilerek kutlanırdı. Özel olarak hazırlanan Nevruziye adlı macun Osmanlı döneminden kalan bir kültür olarak bu gün hâlâ Manisada 21 Mart a Mesir macunu şenlikleri yapılmaktadır. Alevi ve Bektaşiler arasında da kimi yorelerde eski takvime atfen Mart Dokuzu adi verilerek kutlanan Nevruzda özel ayinler yapılırdı, yine Zerdüştler ve Yezidilerde 21 Martı bayram olarak kabul etmişlerdir.
21 Mart 2012 Nevruz Bayramı hakkında detaylı bilgilere yazımızda ulaşabilirsiniz. Nevruz 21 Mart tarihinde kutlanan bir Türk geleneğidir. Sümerlerden itibaren kutlanmaya başlanan Nevruz Bayramı Orta Asya ve Orta Doğu coğrafyasında bütün topluluklar tarafından benimsenmiştir. 12 hayvanlı Türk Takviminde belirtlen Nevruz Bayramı Türkler tarafından kutlanır. Nevruz baharın başlangıcında kutlanır ve Türklerin Ergenekon’dan çıktıkları zamanı temsil eder. Ancak İran halkı da bu bayramı kendilerine mal etmektedirler. Nevruz açık havada kutlanır ve kutlamalar çok eğlenceli geçer
Nevruz Gününün Diğer İsimleri
Farsca’da Nevruz “Yeni Gün” olarak geçer. Orta Anadolu bölgesinde “Mart Dokuzu” ismi ile anılır. Geceyle gündüzün eşit olduğu gün yani 22 Mart, Rumi takvimde 9 Mart gününe denk gelir. Ergenekon destanımıza göre istiklanin kazanıldığı gün olarak bilinir Nevruz günü.
Anadoluda Nevruz gününün farklı isimleri vardır. Bunlar; Mart Bozumu, Mart Dokuzu, Nevruz Sultan ve Sultan-ı Nevruz şeklindedir.
Hazreti Ali’nin Doğum Günü
Bildiğimiz gibi Türkler müslümanlıktan önce Gök Tanrı’ya inanırlardı ve müslümanlığın yayılmasıyla bizimde İslam dinini seçmemiz sonrasında Nevruz günü Hz. Ali’nin doğum tarihi ile aynı güne dek gelmiştir. İslam’dan sonra Türkler Nevruz gününü dini birgün olarakta kutlamaya başlamıştır.
Nevruz Bayramı Nasıl Kutlanır?
İnsanlar gruplar halinde toplanır ve baharın gelişini kutlamak amacıyla mesire mekanlara giderler.
Nevruz günlerinde yeşillik yerlerde eğlenceler yapılır. Bu yerlerde manile, şiirler söylenir, baharın ilk açan çiçekler toplanır.
Nevruz günleri dini bir özellikte taşıdığı için türbeler ziyaret edilir.
Erken saatte kalkılarak, sabahın erken saatlerinde Nevruz Baharının ilk suyu ile yıkanılır ve temiz elbilseler giyinir.
Bolluk ve bereket için Allah’a dua edilir ve soğan kabuğu ile boyanmış yumurtalar pişirilip kapya gelen çocuklara verilir.
Nevruz’dan 1 gün önceye baca-baca ismi verilir.
Yüksek bir yerde ateş yakılır ve üstünden atlanır. Bu şekilde baharın geldiğinin haberi verilir…
Çocukların Söylediği Nevruz Şiiri
Nevruz Nevruz bahara
Güller Güller nahara
Nağçamızda gül olsun
Gül olsun, bülbül olsun…
Nevruz Bayramını Genelde Kimler Kutlar?
Anadolu Türkleri
Azeri Türkleri
Balkan Türkleri
Kazak Türkleri
Kırgız Türkleri
Özbek Türkleri
Tatar Türkleri
Türkmen Türkleri
Uygur Türkleri
Nevruz İle İlgili Şiirler
Anadoluda Bahar Anadoludan Türk İllerine
Baharın Sevinci Barışın Sesi
Bu gün Nevruz Bayramıdır Doğanın Düğünü
Hoş Geldin Nevruz Nevruz
Nevruz Nevruz
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Lütfen Yorumunuzun anlaşılır ve imla kurallarına uygun olmasına dikkat ediniz.