Boğaz köprüsü özellikleri nedir - Boğaziçi Köprüsü İstanbulda ne zaman yapıldı

Karadeniz’i Marmara yoluyla Akdeniz’e bağlayan iki boğazdan kuzeydekine İstanbul Boğazı ve bu bo­ğazın iki yakasına Boğaziçi adı ve­rilir.İlkçağ’dan bu yana Asya’dan Avru­pa’ya veya Avrupa’dan Asya’ya geç­mek isteyen kavimler ve ordular İs­tanbul veya Çanakkale boğazlarından birini kullanmışlar ve bunlar üzerine köprü kurulması daima hayal edil­miştir.

Boğaziçi’nden ilk köprülü geçişin M.Ö. VI. yüzyılda gerçekleştiği söy­lenir. Pers kralı Dara’nın M.Ö. 512 yılında, İskitleri batıya doğru kova­larken, İstanbul Boğazı’nın en dar ye­rinde, Sisamlı mühendis Mandrokles’e sallardan bir köprü kurdurdu­ğu ve kalabalık ordusunu bu yolla Anadolu’dan Rumeli yakasına geçir­diği tarihlerde kayıtlıdır.

İki kıtanın bir asma köprüyle bir­leştirilmesi Türkiye’de uzun yıllar tartışma konusu oldu. Avrupa ve Anadolu yakası arasındaki yoğun kara trafiğini araba vapurlarıyla karşılaya­bilmek olanağı kalmayınca Türk Hü­kümeti Boğaziçi’ne köprü yaptırma­ğa karar verdi. İngiliz Freeman Fox and Partners Şirketi’ne gerekli pro­je hazırlatıldıktan sonra 1970 Nisanında köprünün yapımına başlandı. Yaklaşık olarak 3 yıl içinde tamam­lanan Boğaziçi Köprüsü 29 Ekim 1973′te cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından trafiğe açıldı.

Boğaz Köprüsünün yapımı ve nitelikleri

Boğaziçi Köprüsü için en uygun yer olarak Ortaköy ile Beylerbeyi arası seçildi. Projeye göre köprünün top­lam uzunluğu 1 560 m, deniz yüzeyin­den yüksekliği 64 m, iki kenar ara­sındaki esas açıklığı 1 074 m olarak düşünüldü. Diğer ölçüler ise şöyley­di: Ortaköy kenar açıklığı, 231 m; Beylerbeyi kenar açıklığı, 255 m; köp­rünün genişliği, arabalar için her biri 3,5 metrelik 6 şerit (21 m), taşıyıcı kablolar arası 28 m, yaya korkuluk­ları arası 33 m (her yanda 2,5 metre­lik birer yaya şeridi). Köprünün iki başında 165 m yüksekliğinde 7 x 5,2 m boyutlarında 4 büyük pilon yapıl­dı. Bu kulelerin içine 20 kişi taşıya­cak büyüklükte asansörler kondu.

Köprüyü iki ana kablo taşımakta­dır. Bunların her biri 60 cm çapın­dadır ve 19 büklüm ile 4 ek gergiden oluşmaktadır. Her ana büklümde 548, her ek büklümde 190 çelik tel vardır. Böylece bir ana kabloda yaklaşık ola­rak 11 200 tel bulunuyor demektir.

Bu ana kablolara asılacak köprü ta­banı için her biri 17,9 metrelik 60 çe­lik tabiye kullanıldı.

Köprünün yapım işi, bir Alman fir­ması olan Hochtief A.G. ile bir İngiliz firması olan The Cleveland Brid­ge Engineering Co. Ltd. firmasından oluşan Anglo German Bosphorus Bridge Consortium karma firmasına verildi. Köprüye bağlanan çevre yol­ları, alt-üst geçitleri ve bunların bağ­lantıları yerli kuruluşlarca yapıldı.