Metrenin hayatımızdaki yeri - Metre kullanılan meslekler

1 metre, ışığın boşlukta 1/299792458 saniyede aldığı yol olarak tanımlanmıştır

Dönüşümler

metre aşağıdaki büyüklüklere eşittir

* kesin olarak 1/09144 yarda (yaklaşık 10936 yarda)
* kesin olarak 1/03048 foot (yaklaşık 32808 ayak)
* kesin olarak 10000/254 inç (yaklaşık 39370 inç)

Tarihçe

* 8 Mayıs 1790 - Fransız Ulusal Meclisi yeni metrenin, yarım-periyodu 1 saniye olan bir sarkaçın uzunluğuna eşit olmasına karar vermiştir
* 30 Mayıs 1791 - Fransız Ulusal Meclisi metrenin yeni tanımı olarak Fransız Bilimler Akademisi'nin önerisini kabul etmiştir Bu öneriye göre 1 metre Paris'ten geçen meridyenin dörtte bir uzunluğunun 10 milyonda biridir
* 1795 - Pirinç geçici metre çubuk yapılmıştır
* 10 Aralık 1799 - Fransız Ulusal Meclisi, 23 Haziran 1899'da yapılan ve Ulusal Arşivler'de saklanan platin metre çubuğu en son standard olarak belirtmiştir
* 28 Eylül 1889 - İlk Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metreyi %10'u iridyum'dan oluşan platin alaşımı standard bir çubuğun üzerindeki iki çizgi arasındaki mesafenin buzun erime noktasında ölçülen değeri olarak tanımlamıştır
* 6 Ekim 1927 - Yedinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, platin-iridyum alaşımı standard çubuğun üzerindeki iki merkezî çizginin eksenleri arasındaki 0°C'deki uzaklığın, bu çubuk 1 atmosfer standard basınç altındayken ve birbirinden 571 milimetre mesafedeki iki silindirin üzerinde yatay duruyorken yapılan ölçümünü metrenin tanımı olarak düzeltmiştir
* 20 Ekim 1960 - Onbirinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metreyi kripton-86 atomunun 2p10 ve 5d5 kuantum seviyeleri arasındaki geçişteki ışımanın boşluktaki dalgaboyunun 1650763,73'de biri olarak tanımlamıştır
* 21 Ekim 1983 - Onyedinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metrenin tanımını ışığın boşlukta 1/299792458 saniyede aldığı mesafe olarak yapmıştır
UZUNLUK ÖLÇÜLERİ
METRE VE SANTİMETRE

UZUNLUK ÖLÇÜLERİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

Osmanlı döneminde 60 cm veya 65cm uzunluğa eşit olan endaze, parmak ucundan omuza kadar uzunluğu ifade eden ve ortalama 75,8 cm kabul edilen arşın ile adım, ayak, kulaç gibi uzunluk ölçüleri kullanılıyordu Bu ölçüler standart ölçüler değildi Hele adım, ayak, kulaç gibi ölçülerle doğru bir iş yapmak hiç mümkün değildi Bunların yerine 26 Mart 1931 tarih ve 1782 sayılı kanunla modern dünyanın kullandığı metre sistemi kabul edilmiştir Artık uzunluk ölçümü milimetre, santimetre, desimetre, metre, dekametre, hektometre, kilometre ile ifade edilecektir
Ölçülerde değişiklik geç kalınmış bir düzenleme idi Gelişen dünyada çok önceleri bu uygulamaya geçmek gerekiyordu Gerçekten de kanun çıkmadan üç yıl önce Bursa belediyesi belediye sınırları dâhilinde metre cinsinden ölçülerin kullanılması mecburiyetini getirmişti Ölçüler kanunu sayesinde ülke içerisinde ölçülerle birlik sağlandığı gibi dış ticaret de kolaylaşmıştır Genellikle bu yeni sistem halkımız tarafından kabul görmüştür Ancak kırsal kesimde hâlâ teneke ile tahıl tartmak, bidon ile süt satmak, arşın ile kumaş ölçmek gibi uygulamaların devam ettiği görülmektedir Bunda insanların kültür eksikliği, önemsememe ve alışkanlıklarını bırakamamalarının da rolü vardır Ayrıca, kolaycılık ve ekonomik sıkıntılar da bunda önemli bir etkendir Çünkü herkes her yerde bu ölçü aletlerini kolayca elde edememektedir Ücretsiz ve temini kolay ilkel ölçü birimleri tercih edilebilmektedir Ancak, halkın okuma-yazma oranı, kültür seviyesi ve ekonomik düzeyi yükseldikçe bu tür uygulamalar azalacaktır

METRE VE SANTİMETRE NEDİR?

Metre ve santimetre bir uzunluk birimidir Metrenin kısaltması olan “m” harfi ile santimetrenin kısaltması ise “cm” gösterilir
Bu uzunluk ölçüm birimleri hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştırmaktadır Örneğin terziler dikecekleri eşyayı biçerken belli ölçüler dâhilinde biçmek durumundadırlar Bunun için metre ve santimetreyi tercih ederler Benzer şekilde mühendisler projelendirme çalışmalarında da bu birimleri kullanmaktadırlar
Meslekteki kullanım alanları dışında günlük yaşamda en basitinden evimize bir eşya alırken onu koyacağımız yerin ölçüleriyle aldığımız eşyanın ölçülerinin uygun olması gerekir, kapı pencere takarken yine bu ölçüm birimlerinden faydalanılır Kısaca hayatımızın her alanında ihtiyaç duyabileceğimiz ölçüm birimleridir metre ve santimetre

Örneğin ; 1 metre aşağıdaki büyüklüklere eşittir

UZUNLUK ÖLÇÜLERİNİ KULLANAN BAZI MESLEKLER

Uzunluk ölçülerini kullanan bazı meslekler şunlardır: Marangozlar, terziler, inşaat mühendisleri, mimarlar, tesviyeciler, sıhhi tesisatçılar, teknik ressamlar, inşaat ustaları, kumaş satan esnaflar Daha pek çok meslek sahibi, uzunluk ölçülerini kullanarak yaptıkları işleri kolaylaştırırlar

UZUNLUK ÖLÇÜLERİNİ KULLANAN BİRKAÇ MESLEĞİ TANIYALIM

MARANGOZLUK: Ağaç işleme işidir Ağacın doğal hâliyle ya da makinelerce işlenmiş haliyle alınıp, ölçülere göre kesme, biçme, zımparalama gibi işlemlerden geçirilerek nesnelerin ortaya çıkartılması işidir Bu işi yapanlara marangoz denir
Ahşap malzemeleri, isteğe ve ölçülere göre işleyerek ve şekillendirerek, binalarda gerekli yerlere yerleştiren veya ahşap eşya yapan kişilere de marangoz denir Uzunluk ölçen araçlar, marangozların en sık kullandıkları araçlardır

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ:
İnşaat mühendisleri, yapıların taşıyıcı sistemine ait hesaplamaları yaparlar Bu hesaplamalara göre aks aralığı, kullanılacak malzemeye göre kolon, kiriş ölçü ve boyutları ile (betonarme ise) donatı yoğunluğu, (çelik yapı ise) görüntü tipi seçilir Plan ve projeler, ölçeklere göre uygun uzunluk birimleri kullanılarak çizilir

MÜHENDİSLER İNŞAATLARIN PLANA UYGUNLUĞUNU DENETLERLER
MÜHENDİSLER İNŞAAT ÇALIŞMALARINI DENETLERLER

TERZİLİK: Terziler, çok uzun yıllardan beri, belki de ilk insanlardan beri, insanları çetin doğa olaylarından korumak amacıyla giysiler dikerler Kumaşlar, iğne, iplik, dikiş makinesi ve metreler terzilerin başlıca araç-gereçleridir

KIYAFET DİKİLECEK KİŞİNİN BEDEN ÖLÇÜLERİ METRE İLE ALINIR
KUMAŞLAR METRE İLE ÖLÇÜLEREK KESİLİR
KUMAŞLAR MAKİNE YA DA EL İLE DİKİLİR

BİR MÜHENDİSLE GÖRÜŞME
- İyi günler
- Ben Vali Cahit Bayar İlköğretim Okulu 2 / C Sınıfı öğrencisi Simgenur Kaygısız, uzunluk ölçülerinin hayatımızdaki önemini anlatan bir ödev hazırlıyorum İzin verirseniz bu konuyla ilgili birkaç soru sorabilir miyim?
- Teşekkür ederim
- 1 Adınızı ve soyadınızı öğrenebilir miyim?
- Caner DEMİREL
- 2 Kaç yıldır mühendislik yapıyorsunuz?
- 12 yıldır bu iş yerinde çalışmaktayım
- 3 Mühendisliği bir cümle ile tanımlar mısınız?
- Kendi alanının teknik verilerini kullanarak yeni tasarımlar yaparak hayatı daha kolaylaştıracak yeni ürünler yapmaktır
- 4 Mühendis olmasaydınız hangi mesleği seçerdiniz?
- Herhalde pilot olmayı seçerdim
- 5 Mühendislik mesleğinde uzunluk ölçülerinin yararları nelerdir?
- Aslında metre ve santimetre günümüzde biraz daha kaba olarak ölçme işlerinde kullanılırBugün ise daha hassas işlerde sadece milimetre,mikrorometr e ve nanometre’ler kullanılıyor
Örnek: Nano teknolojisi ile yapılan küçük robotlar sayesinde insan damarlarında dolaşan minik robotlar sayesinde daha kolay sağlığımıza kavuşabileceğiz
- 6 Uzunluk ölçüleri olmasaydı mesleğinizde ne gibi zorluklarla karşılaşırdınız?
- Herhangi bir nesneyi yapmak için elimizde yeterli derecede done (veri) olmazdıUzunluk ölçüleri olmasaydı yapacağımız yeni tasarımlarımız daha güç ve karmaşık olurdu
- 7 Uzunluk ölçülerini mesleğiniz dışında nerelerde kullanıyorsunuz?
- Mesleğimiz dışında evimizde,aracımıza garaj yapımında,vb…

30 mayıs 1791 Fransız Ulusal Meclisi metrenin yeni tanımı olarak Fransız Bilimler Akademisinin önerisini kabul etmiştir Bu öneriye göre 1 metre Paristen geçen meridyenin dörtte bir uzunluğunun 10 milyonda biridir 1795 pirinç geçici metre çubuk yapılmıştır 10 aralık 1799 Fransız Ulusal Meclisi, 23 haziran 1899 da yapılan ve Ulusal arşivlerde saklanan platin metre çubuğu en son standard olarak belirtmiştir

Metre bir uzunluk birimidir Genellikle kısaltması olan m harfi ile gösterilir1 metre, ışığın boşlukta 1/299792458 saniyede aldığı yol olarak tanımlanmıştır tarihi 8 Mayıs 1790 Fransız Ulusal Meclisi yeni metrenin, yarım-periyodu 1 saniye olan bir sarkaçın uzunluğuna eşit olmasına karar varmıştır

28 eylül 1889 - ilk Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metreyi %10u iridyumdan oluşan platin alaşımı standard bir çubuğun üzerindeki iki çizgi arasındaki mesafenin buzun erime noktasında ölçülen değeri olarak tanımlamıştır

6 ekim 1927 - Yedinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, platin-iridyum alaşımı standard çubuğun üzerindeki iki merkezî çizginin eksenleri arasındaki 0°Cdeki uzaklığın, bu çubuk 1 atmosfer standard basınç altındayken ve birbirinden 571 milimetre mesafedeki iki silindirin üzerinde yatay duruyorken yapılan ölçümünü me trenin tanımı olarak düzeltmiştir

20 Ekim 1960 - Onbirinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metreyi, kripton-86 atomunun 2p10 ve 5d5 kuantum seviyeleri arasındaki geçişteki ışımanın boşluktaki dalgaboyunun 1650763,73de biri olarak tanımlamıştır

21 Ekim 1983 - Onyedinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metrenin tanımını ışığın boşlukta 1/299792458 saniyede aldığı mesafe olarak yapmıştır

Dönüşümler 1 metre aşağıdaki büyüklüklere eşittir Kesin olarak 1/09144 yarda yaklaşık 10936 yarda Kesin olarak 1/03048 foot yaklaşık 32808 ayak Kesin olarak 10000/254 inç yaklaşık 39370 inç Katı Adı sembol Katı Adı Sembol

100 metre m
101 dekametre dam 10–1 desimetre dm
102 hectometre hm 10–2 santimetre cm
103 kilometre km 10–3 milimetre mm
106 megametre Mm 10–6 mikrometre µm
109 gigametre Gm 10–9 nanometre nm
1012 terametre Tm 10–12 pikometre pm
1015 petametre Pm 10–15 femtometre fm
1018 egzametre Em 10–18 attometre am
1021 zettametre Zm 10–21 zeptometre zm
1024 yottametre Ym 10–24 yoktometre ym